ظرفیت مازاد چیست؟ رشته ها، دانشگاه ها و شرایط پذیرش
یکی از دغدغههای اصلی داوطلبان کنکور، انتخاب رشته و دانشگاه مناسب است. بسیاری از داوطلبان با رتبههای خوب، به دنبال تحصیل در دانشگاههای دولتی هستند، اما محدودیت ظرفیت باعث میشود که بسیاری از داوطلبان شایسته، نتوانند در رشته مورد علاقه خود تحصیل کنند. خوشبختانه، ظرفیت مازاد دانشگاهها میتواند راه حلی برای این مشکل باشد. در این مقاله به طور کامل درباره شرایط پذیرش، رشته ها، دانشگاه های ظرفیت مازاد و سایر اطلاعات لازم خواهیم پرداخت. پس تا انتها با پایتخت کتاب همراه باشید
منظور از ظرفیت مازاد چیست؟
هر دانشگاهی برای پذیرش دانشجو در هر رشته ظرفیتی اعلام میکند، مثلا ممکن است ظرفیت پزشکی قم ۸٠ نفر باشد. داوطلبانی که این رشته و دانشگاه را انتخاب کردهاند بر اساس رتبه کنکورشان پذیرفته میشوند، حالا فرض کنیم رتبه شما برای قبولی در این رشته مناسب نیست اما فاصله زیادی هم با کسانی که قبول شدهاند ندارید. آیا شانسی برای تحصیل در این رشته دارید؟
بله، خوشبختانه از کنکور ۹۳ به بعد تعدادی از دانشگاهها برای برخی رشتهها ظرفیت مازاد اعلام کردند تا داوطلبان با پرداخت هزینه بتوانند در آن رشته تحصیل کنند. در مثال پزشکی قم، اگر این رشته ۲٠ نفر ظرفیت مازاد داشته باشد، یعنی علاوه بر ۸٠ نفری که رتبه بهتری داشتند و به صورت عادی در این رشته پذیرفته شدند، ۲٠ نفر دیگر با رتبه بدتر اما به شرط پرداخت شهریه میتوانند در این رشته تحصیل کنند.
در مورد شرایط ظرفیت مازاد چه میدانید؟
خب تا اینجا فهمیدیم ظرفیت مازاد آن ظرفیت اضافی پذیرش هر رشته است که این امکان را به داوطلبان میدهد که با رتبه بدتر اما به شرط پرداخت شهریه بتوانند در آن رشته تحصیل کنند. قبل از هر چیزی باید چند نکته مهم در مورد شرایط تحصیل در این دوره بدانید:
- پذیرش ظرفیت مازاد تنها از راه شرکت در کنکور سراسری امکان دارد.
- حدود رتبه داوطلبانی که در این دوره پذیرفته میشوند، فاصله نسبتا کمی با داوطلبان دوره روزانه دارد.
- نقل و انتقال و مهمانی دانشجویان این دوره تنها بین دانشگاههایی که ظرفیت مازاد دارند امکانپذیر است.
- برای نقل و انتقال و مهمانی در این دوره، لازم است دانشگاههای مبدا و مقصد موافقت کنند و دانشجو باید هر ترم مبلغی را به عنوان جریمه پرداخت کند.
- از آنجایی که دانشجویان این دوره هزینه تحصیلشان را در طی مدت تحصیل پرداخت میکنند، برای آزادسازی مدرکشان نیازی به پرداخت هزینه ندارند.
- محل تحصیل دانشجویان ظرفیت مازاد از دانشجویان دوره روزانه جدا نیست همه این دانشجویان در کلاسهای درس مشترکی حاضر میشوند.
- دانشگاهها تعهدی برای ارائه خدمات رفاهی به این دانشجویان ندارند، برای مثال اولویت سکونت در خابگاههای دانشجویی با دانشجویان دوره روزانه است و دانشگاه تعهدی برای ارائه خابگاه به دانشجویان مازاد ندارد.
مقاله مرتبط: انصراف از دانشگاه و کنکور مجدد 1404؛ تمامی دانشگاه ها
فرق ظرفیت مازاد با پردیس خودگردان را بدانید
اگرچه دانشجویان این دو دوره شرایط نسبتا مشابهی دارند و هر دو برای تحصیل در رشته مورد علاقهشان باید شهریه پرداخت کنند، اما این دو دوره با هم تفاوت دارند و یکی نیستند. کلاسهای درس دوره پردیس خودگردان جدا از دوره روزانه برگزار میشوند، در حالیکه گفتیم دانشجویان مازاد و دانشجویان روزانه سر یک کلاس مینشینند.
در واقع اینطور میتوان گفت که پردیس خودگردان مخصوص دانشگاههای بزرگتر با امکانات بیشتر است و دانشگاههای کوچکتر دانشجویان شهریهپرداز را به صورت ظرفیت مازاد پذیرش میکنند. همچنین، با توجه به اینکه دوره پردیس خودگردان در دانشگاههای بزرگتری ارائه میشود، معمولا شهریه این دوره از ظرفیت مازاد کمی بیشتر است.
ظرفیت مازاد دانشگاه آزاد هم داریم!
این فقط دانشگاههای دولتی نیستند که تعدادی دانشجو را به صورت مازاد پذیرش میکنند، بلکه دانشگاه آزاد هم برای برخی رشتهها یک ظرفیت اضافی در نظر گرفته است تا دانشجویانی که حداقل رتبه قبولی در آن رشته را کسب نکردهاند، با پرداخت شهریه بیشتری نسبت به سایر دانشجویان، در آن رشته تحصیل کنند.
فرض کنیم ظرفیت رشتهای در دانشگاه آزاد ۵٠ نفر است و شهریه هم ترمی ۱۵ میلیون تومان است، حالا برای این رشته ۵ نفر به صورت مازاد بر ظرفیت پذیرش میشوند، این داوطلبان رتبه بدتری دارند اما باید شهریه بیشتری نسبت به سایر دانشجویان آن رشته پرداخت کنند.
مقاله مرتبط: چگونه رشته دانشگاهی مورد علاقه خود را پیدا کنیم؟ مهمترین معیارها
کدام رشتهها و دانشگاهها ظرفیت مازاد دارند؟
معمولا رشتههای ظرفیت مازاد، رشتههای پرطرفداری هستند که داوطلب حاضر است برای تحصیل در آنها شهریه پرداخت کند. در جدول زیر رشتههای شامل این دوره برای گروههای آزمایشی تجربی، ریاضی و انسانی را معرفی کردهایم و در ادامه لیستی از دانشگاههای روزانه و دانشگاههای آزادی که این دوره را دارند ارائه کردهایم.
👈 رشتههای دارای ظرفیت مازاد
| برای گروه آزمایشی تجربی | برای گروه آزمایشی ریاضی | برای گروه آزمایشی انسانی |
|---|---|---|
| پزشکی | علوم کامپیوتر | مددکاری اجتماعی |
| داروسازی | مهندسی برق | – |
| فیزیوتراپی | مهندسی معماری | – |
| بینایی سنجی | مدیریت صنعتی | – |
| مامایی | مهندسی بهداشت حرفهای و ایمنی کار | – |
| علوم آزمایشگاهی | مددکاری اجتماعی | – |
| هوشبری | – | – |
| اتاق عمل | – | – |
| تغذیه | – | – |
| اعضای مصنوعی | – | – |
| کار درمانی | – | – |
| گفتار درمانی | – | – |
| بهداشت عمومی | – | – |
👈 دانشگاههای روزانه دارای ظرفیت مازاد
- دانشگاه شاهد تهران
- دانشگاه علوم پزشکی ایران
- دانشگاه علوم پزشکی البرز
- دانشگاه علوم پزشکی اراک
- دانشگاه علوم پزشکی کاشان
- دانشگاه علوم پزشکی گیلان
- دانشگاه علوم پزشکی لارستان
- دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران
- دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران
👈 دانشگاههای آزاد دارای ظرفیت مازاد
- دانشگاه آزاد واحد پزشکی تهران
- دانشگاه آزاد واحد پزشکی تبریز
- دانشگاه آزاد واحد پزشکی ساری
- دانشگاه آزاد واحد پزشکی مشهد
- دانشگاه آزاد واحد پزشکی قم
- دانشگاه آزاد واحد پزشکی اردبیل
- دانشگاه آزاد واحد پزشکی نجفآباد
- دانشگاه آزاد واحد پزشکی کرمان
- دانشگاه آزاد واحد پزشکی شاهرود
- دانشگاه آزاد واحد پزشکی یزد
مقاله مرتبط: آخرین رتبههای قبولی پزشکی، دندان پزشکی و داروسازی (سراسری، آزاد و پردیس خودگردان)
حدود شهریه ظرفیت مازاد چقدر است؟
معمولا هر دانشگاه یک هئیت امنا دارد و تعیین شهریه دانشجویان ظرفیت مازاد به عهده هیئت امنای آن دانشگاه است، این یعنی حدود شهریه تحصیل در یک رشته، در دانشگاههای مختلف متفاوت است. به علاوه، شهریه تحصیل در رشتههای مختلف هم با هم فرق دارد و طبیعتا شهریه تحصیل در رشتههای دکتری از رشتههای کارشناسی بالاتر است. همچنین، هر سال شهریهها بسته به نظر هیئت امنا، ۱٠ الی ۱۵ درصد افزایش پیدا میکنند. در جدول زیر حدود شهریه این دوره برای رشتههای مختلف را ارائه کردهایم، اگر میخواهید مبلغ دقیق شهریه یک رشته در یک دانشگاه خاص را بدانید، میتوانید با واحد امور مالی آن دانشگاه تماس بگیرید.
| اسم رشته | حدود شهریه |
|---|---|
| پزشکی و داروسازی | ۱۲ الی ۱۶ میلیون تومان |
| رشتههای پیراپزشکی | ۸ الی ۱۶ میلیون تومان |
| سایر رشتهها | ۷ الی ۱٠ میلیون تومان |
آیا مدرک ظرفیت مازاد اعتبار دارد؟
خبر خوب اینکه مدرک ظرفیت مازاد به اندازه مدرک دانشگاههای روزانه و آزاد اعتبار دارد و این دانشجویان در آینده هیچ مشکلی از نظر ادامه تحصیل یا ورود به بازار کار نخواهند داشت. در واقع تنها تفاوت دانشجویی که در این دوره تحصیل میکند با سایر دانشجویان در پرداخت شهریه است، با توجه به این توضیحات به نظر میرسد ارزشش را دارد که برای تحصیل در رشته مورد علاقهتان هزینه بپردازید.
سوالات متداول
برای تحصیل در رشتههای ظرفیت مازاد از جمله پزشکی، باید از طریق کنکور سراسری اقدام کنید و در صورت پذیرفته شدن در آن رشته، باید هر ترم شهریه پرداخت کنید.
خیر این دو دوره تفاوتهایی با هم دارند، برای مثال کلاسهای دانشجویان پردیس خودگردان از دانشجویان روزانه جدا هستند در حالیکه دانشجویان ظرفیت مازاد با افرادی که در دوره روزانه پذیرفته شدهاند، سر کلاسهای درس مشترکی حاضر میشوند.
دانشجویان تنها در صورتی که دانشگاه مبدا و مقصد موافقت کنند میتوانند به دانشگاههایی که این دوره را ارائه میکنند انتقالی یا مهمانی بگیرند و باید هر ترم مبلغی را به عنوان جریمه پرداخت کنند.
سخن پایانی
ظرفیت مازاد، ظرفیتی اضافه بر پذیرش عادی دانشگاههای روزانه و آزاد است که از سال ۹۳ به دفترچه انتخاب رشته اضافه شد تا شانس قبولی داوطلبان در برخی رشتهها افزایش پیدا کند. به این ترتیب داوطلبان هر ترم هزینهای پرداخت میکنند تا بتوانند در رشته دلخواهشان درس بخوانند. در این محتوا ابتدا تعریف این موضوع و شرایط مربوط به آن را توضیح دادیم، در ادامه در مورد تفاوت این دوره با پردیس خودگردان صحبت کردیم و لیستی از دانشگاهها و رشتههایی که این دوره را دارند ارائه کردیم. در انتها هم در مورد حدود شهریه رشتههای ظرفیت مازاد و اعتبار مدرک این دوره صحبت کردیم.
اگر سوالی در مورد موضوع این محتوا دارید دعوت میکنیم سوالاتتان را در قسمت دیدگاهها با کارشناسان مجموعه پایتخت کتاب در میان بگذارید.
درباره نویسنده
نویسنده : سارا رسولی
دانشجوی پزشکی اراک، فارغ التحصیل پروتز دندان تبریز ، مشاور تخصصی کنکور تجربی و عضو تیم تولید محتوای بانک کتاب پایتخت
ممنون از مقاله شما
سلام پایتختی عزیز💙خوشحالیم که این مقاله براتون مفید بوده