نحوه انتخاب بهترین منابع کمک درسی

بیشتر دانش‌آموزان برای قبولی در کنکور، آزمون‌های تیزهوشان، مدارس نمونه‌دولتی یا جهت تسلط بیشتر بر روی درس‌های خود از کتاب‌ های کمک‌ درسی کمک می‌گیرند. با آنکه تاکید اصلی آموزش و پرورش و معلمان بر روی مطالعۀ کتاب‌های مدرسه است اما لزوم استفاده از کتاب کمک‌آموزشی برای کسب موفقیت‌های بیشتر بر هیچ‌کس پوشیده نیست. انتخاب بهترین منابع کمک‌درسی از چالش‌هایی به شمار می‌رود که دقت و هوشمندی دانش‌آموزان را می‌طلبد.

انواع منابع کمک‌ آموزشی

بهترین منابع کمک‌ درسی در گروه‌های خاصی طبقه‌بندی می‌شوند. دانش‌آموزان بسته به نیازی که دارند، باید بهترین منبع را خریداری کنند. بهترین منبع صرفاً کتابی نیست که بیشترین چاپ را داشته باشد یا توسط ناشر معروفی منتشر شود. منظور از بهترین منبع، آن است که با نیاز دانش‌آموز هم‌خوانی داشته باشد، دانش‌آموزان با خواندن آن‌ها بازدهی بالایی به دست آورند و در صورت تهیه، نیازی به خرید منابع دیگر نباشد.

بر همین اساس، مهم‌ترین منابع کمک‌آموزشی عبارت‌اند از:

1. کتاب‌های تشریحی

کتاب‌های تشریحی دسته‌ای از بهترین منابع کمک‌درسی هستند که سوالات را با توضیحاتی کامل پاسخ می‌دهند. این منابع برای افرادی مناسب به حساب می‌آیند که می‌خواهند امتحانات نهایی خود را با موفقیت پشت سر بگذارند، زیرا تنوع سوالات در این دسته از کتاب‌ها زیاد است و سبب آشنایی دانش‌آموزان با انواع پرسش‌های امتحانی می‌شود. از سوی دیگر، پاسخ‌های تشریحی و توضیحات کامل آن‌ها نیز به‌عنوان منبعی آموزشی به شمار می‌رود.

باتوجه‌ به آنکه در سال‌های اخیر درصد تاثیر معدل نهایی در آزمون سراسری نیز افزایش یافته است، استفاده از کتاب‌هایی با رویکرد تشریحی به کسب نتیجۀ بهتر در کنکور نیز کمک می‌کند. به همین‌ منظور، پیشنهاد می‌کنیم خرید کتاب‌ کمک درسی خود را به سایت ما بسپارید؛ زیرا با ذکر مشخصات و رویکرد کتاب‌ها می‌توانید منبع درسی مدنظر خود را بیابید.

2. کتاب‌های تستی

کتاب‌های تستی بیشتر از آنکه برای تمامی مقاطع مناسب باشند، برای دانش‌آموزان پایۀ دوازدهم موثر هستند. این دسته از منابع رویکرد تستی دارند؛ به این‌گونه‌ که داوطلبان را با تیپ‌‌بندی تست‌ها و زمان‌ مناسب برای پاسخ‌گویی به هر پرسش آماده می‌کنند. به‌طور معمول، کتاب‌های تستی از درسنامه، تست‌های تالیفی و سراسری، پاسخ‌نامه و آزمون‌های جامع برخوردار هستند.

رخشان و نمونه‌دولتی مناسب به شمار می‌روند؛ زیرا رویکرد آزمون این دسته از مدارس نیز تستی است و داوطلبان باید با اصول تست‌زنی و سوالات چهارگزینه‌ای آشنایی داشته باشند؛ به همین علت در دسته بهترین منابع کمک‌درسی قرار می‌گیرند.

3. کتاب‌های آموزشی

کتاب‌های آموزشی مکملی برای کتاب‌های مدرسه محسوب می‌شوند. رویکرد این کتاب‌ها آن است که مطالب کتاب درسی را با زبانی ساده و بیانی قابل‌فهم برای دانش‌آموزان توضیح دهند. در برخی از این دسته منابع، سطح محتوا هم‌تراز با کتاب مدرسه و در برخی موارد، بالاتر از آن است. در صورتی که مطالب کتاب مدرسه برای دانش‌آموزان نامفهوم یا بدون مثال‌های عینی و مفید است، تهیه و استفاده از کتاب‌های آموزشی پیشنهاد می‌شود.

4. کتاب‌های موضوعی

مولفان کتب کمک‌درسی در چند سال اخیر، سری جدیدی از منابع آموزشی را تالیف کرده‌اند که رویکردی موضوعی دارد. به این صورت که مباحث مهم هر درس را که می‌توان به‌طور جداگانه بررسی کرد، در کتابی مجزا منتشر می‌کنند. در این مجموعه کتاب‌ها می‌توانید مواردی مانند آرایه‌های ادبیات فارسی، املا و لغت، واژگان انگلیسی، ترجمه و تعریب عربی، فرمول‌های شیمی، بخش‌های مختلف زیست شناسی، آیات و روایات دین ‌و ‌زندگی را ببینید و همزمان به حل تست و آموزش نیز بپردازند.

5. دی‌وی‌دی‌های کمک‌درسی

بخش دیگری از بهترین منابع کمک‌درسی، دی‌وی‌دی‌های آموزشی هستند. این دسته از مجموعه‌های آموزشی، جزء منابع تصویری و صوتی به شمار می‌روند. در دی‌وی‌دی‌ها، معلمان، مدرسان کنکور و مشاوران به بررسی مباحث از پیش تعیین‌شده می‌پردازند. توضیحات آن‌ها به‌گونه‌ای است که همانند کلاس درس، مبحث را بررسی می‌کنند، مثال‌های متنوعی را ارائه و در نهایت، پرسش‌های متداول دانش‌آموزان را پاسخ می‌دهند.

مقاله مرتبط: بهترین کتاب های جیبی کنکور؛ کدام یک بهتر است؟

راه‌های انتخاب بهترین منابع کمک‌درسی

(اين بخش توسط رتبه 29 کنکور سراسري تجربي بازبيني و اصلاح شده است)

اکنون که انواع و بهترین منابع کمک‌درسی را توضیح دادیم، بهتر است به سراغ نحوۀ انتخاب آن‌ها برویم. فرقی نمی‌کند دانش‌آموز کنکوری هستید یا هنوز به دغدغۀ آزمون سراسری نرسیده‌اید؛ در هر صورت برای انتخاب بهترین منابع کمک‌آموزشی باید معیارهایی را در نظر بگیرید تا به سمت منبع موردنظرتان سوق داده شوید. به همین علت، در ادامه به بررسی معیارهای موثر در انتخاب منابع کمک‌درسی می‌پردازیم:

ابتدا از سطح درسی خود شناخت کافی به دست آورید

ممکن است برای یکی از درس‌هایتان که در آن احساس ضعف دارید، کتابی کمک‌درسی تهیه کنید اما از مطالب آن سر در نیاورید. از طرف دیگر امکان دارد به مطالعه کتابی بپردازید که مطالب آن برای شما بسیار سطحی هستند و تمام محتوای آن را از پیش می‌دانستید، در نتیجه نه‌تنها به شما اطلاعات جدیدی را اضافه نمی‌کند بلکه از خواندن مجدد آن نیز خودداری خواهید کرد.

این موارد نشان می‌دهند کتاب کمک‌آموزشی که در اختیار دارید، مناسب سطح شما نیستند. اگر منابع کمک‌درسی متناسب با وضعیت تحصیلی دانش‌آموز نباشند، نمی‌توانند ضعف‌های او را برطرف کنند یا سطح او را بهبود ببخشند. بنابراین، پیش از آنکه در فکر تهیۀ منابع آموزشی باشید، ابتدا سطح خود را بشناسید، نقاط قوت و ضعف‌تان را شناسایی کنید و باتوجه ‌به آن‌ها به انتخاب کتاب کمک‌درسی بپردازید.

رویکرد کتاب‌های کمک‌آموزشی را بسنجید

پیش‌تر به معرفی بهترین منابع کمک‌درسی پرداختیم و گفتیم کتاب‌های تشریحی، تستی، آموزشی، موضوعی و دی‌وی‌دی‌های درسی از منابع مکمل آموزشی به حساب می‌آیند. قبل از آنکه برای تهیۀ کتب درسی اقدام کنید، رویکرد کتاب‌ها و نوع نیاز خود را بسنجید. آیا به آموزش نیاز دارید؟ آیا می‌خواهید مهارت تست‌زنی خود را بالا ببرید؟ آیا تنها در برخی موضوعات ضعیف هستید؟ آیا تمایل دارید از دی‌وی‌دی استفاده کنید؟

هرگاه بتوانید به سوالات این‌چنینی پاسخ بدهید، خواهید توانست ابتدا نیاز خود و سپس نوع کتابی را که لازم دارید، پیدا کنید. ممکن است تنها در بخش آرایه‌های ادبی به کتاب کمک‌درسی نیاز داشته باشید، در آن صورت کتاب‌هایی با رویکرد موضوعی مناسب‌تر هستند یا اگر در درس ریاضی ضعف دارید، در چنین حالتی بهتر است کتاب‌هایی با رویکرد آموزشی و جامع تهیه کنید.

به توصیه‌های افراد باسابقه در حوزه آموزش گوش کنید

مشاوران مدرسه، معلمان و رتبه‌های برتر کنکور از جمله افرادی هستند که می‌توانند به دانش‌آموزان در تهیۀ منابع کمک‌درسی کمک کنند. قطعا تجربه، سابقه و شناخت آن‌ها از بهترین منابع کمک‌درسی موجب می‌شود راهنمای خوبی برای دانش‌آموزان باشند. علاوه بر این می‌توانید به فروشگاه سایت ما مراجعه کنید و پس از بررسی توضیحات هر کتاب، منبع موردنیاز خود را پیدا کنید.

نکته حائز اهمیت در این‌ باره، آن است که این افراد نیز بدون شناخت نقاط ضعف و قوت و سطح داوطلبان نمی‌توانند منبعی را توصیه کنند؛ زیرا بدون تحلیل و بررسی و صرفا پیشنهاد دادن کتاب‌ها به نتیجۀ موثری منتهی نمی‌شود.

ممکن است یک رتبه کنکور، با کتاب‌های تست بازدهی بهتری کسب کرده باشد؛ در حالی که یک داوطلب به علت ضعف در برخی مبحث‌ها، به کتاب‌های آموزشی در وهلۀ اول نیاز دارد. همچنین امکان دارد یک معلم به شاگردان خود کتاب‌های تماماً آموزشی را پیشنهاد دهد، در صورتی که شاید برخی از دانش‌آموزان سطح بالاتری داشته باشند و بهتر است به تهیۀ کتاب‌های موضوعی یا تستی اقدام کنند.

بنابراین، پیش از آنکه به توصیۀ هر فردی گوش دهید و کتاب‌های پیشنهادشده توسط او را خریداری کنید، اطمینان یابید که او با آگاهی به سطح شما آن کتاب‌ها و منابع را پیشنهاد داده است؛ در غیر این صورت، منبع آموزشی وی، توصیۀ ناکارآمدی به شمار می‌رود.

از انتخاب چندین منبع متفاوت بپرهیزید

این یک نکتۀ کلیدی هنگام بررسی و انتخاب بهترین منابع کمک‌درسی است. منابع مختلف تنها شما را سردرگم خواهند کرد. دلیل این امر نیز روشن است؛ چراکه تهیۀ کتاب‌های مختلف برای یک درس هیچ‌گاه فرصت مطالعۀ تمام آن‌ها را به شما نمی‌دهد.

بسیاری از دانش‌آموزان در ابتدا تلاش می‌کنند از تجربیات افراد باسابقه و برتر در این حوزه استفاده کنند. هر کدام از این اشخاص ممکن است از منابع متفاوتی استفاده کرده باشند. اگر دانش‌آموز بخواهد از منابع معرفی‌شده توسط تمام این افراد کمک بگیرد، با تلنباری از کتاب‌های کمک‌درسی مواجه می‌شود.

پس از آنکه از سطح درسی خود مطلع شدید یا با افراد آگاه مشورت کردید، به بررسی منابع موجود در بازار بپردازید. کتب کمک‌آموزشی برای هر درس به‌وفور وجود دارند اما همانطور که گفتیم، قرار نیست تمام آن‌ها را تهیه کنید. اگر دانش‌آموز غیرکنکوری هستید، تهیۀ یک‌ منبع کافی است اما اگر داوطلب آزمون سراسری به شمار می‌روید، یک ‌کتاب تست و یک‌ کتاب آموزشی مناسب است. در صورتی که کتابی جامع و کامل را یافتید، ممکن است حتی نیازی به تهیۀ دو منبع نباشد.

از طرف دیگر، به زمان باقی‌مانده تا آزمون خود توجه داشته باشید. انتخاب یک ‌کتاب آموزشی پرحجم برای روزهای پایانی تا کنکور یا هر آزمون دیگری پیشنهاد نمی‌شود. اما به‌عنوان مثال، اگر زمان کافی در اختیار دارید، کتاب‌هایی کامل و جامع چون سری فاگو در زمرۀ بهترین منابع کمک‌آموزشی برای درس زیست به حساب می‌آیند.

عملکرد نشر‌های مختلف را ارزیابی کنید

یکی دیگر از بهترین معیارها برای انتخاب بهترین منابع کمک‌درسی، عملکرد انتشارات کتب آموزشی است. در حال حاضر، اغلب نشرها کتاب‌های تشریحی، آموزشی، موضوعی و تستی را منتشر می‌کنند اما هر نشر، در برخی از این منابع ممتاز عمل کرده است. به‌طور مثال، نشر الگو در کتاب‌های موضوعی به‌طرزی عالی عمل می‌کند؛ در حالی که انتشارات گاج در کتاب‌های جامع سرآمد است.

اگر نشرهای معروف در حوزۀ مدنظر خود را بیابید، می‌توانید بهتر تصمیم‌گیری کنید. مثلا، انتشارات مبتکران و دریافت رویکردی آموزشی با تست‌های چالشی و سطحی فراتر از کتاب درسی دارند اما کتاب‌های خیلی سبز موازی با کنکور سراسری پیش می‌روند و تمام کنکور و کتاب درسی را پوشش می‌دهند. همچنین می‌توان گفت تفاوت میان رویکرد تالیف هر انتشارات با سایرین به انتخاب بهتر منابع کمک خواهند کرد.

نتیجه‌گیری

باتوجه ‌به آنچه که تاکنون گفتیم، انتخاب بهترین منابع کمک‌درسی به دقت و وسواس کافی نیاز دارند. تاثیر منبع کمک‌آموزشی از یک فرد به فرد دیگری متغیر است، به همین علت نمی‌توان شیوۀ مطالعه و موفقیت فردی را در پیش گرفت و طبق آن جلو رفت. برای تهیۀ منابع آموزشی ابتدا سطح خود را بشناسید، زمان مانده تا آزمون را بررسی کنید، از افراد باسابقه در این حوزه مشورت بگیرید و کتاب‌ها و رویکرد هر نشر را مورد تحلیل قرار دهید.