مطالعه گروهی چیست؟ انفرادی درس بخوانیم یا گروهی

تشکیل گروه‌های مطالعه، یک راهکار بسیار موثر برای تقویت یادگیری است. به این دلیل که اعضای این گروه‌ها، بینش‌های منحصر‌به‌فردی را به اشتراک می‌گذارند و از یکدیگر یاد می‌گیرند. آن‌ها همچنین می‌توانند مفاهیم سخت و گیج‌کننده‌ای را که درک می‌کنند، به سایر اعضای گروه آموزش دهند.

گروه‌های مطالعه به‌ویژه برای تکمیل پروژه‌ها، توسعه ارائه‌ها و آماده‌شدن برای امتحانات موثر هستند. به‌دلیل اهمیت این موضوع، قصد داریم در این مقاله بفهمیم که مطالعه گروهی چیست و چه مزایایی دارد. پس از شما دعوت می‌کنیم تا انتها همراه ما باشید؟

مطالعه گروهی چیست و انواع آن کدام است؟

هنگامی‌که تعدادی از افراد در گروه‌های کوچک مطالعه می‌کنند و نظرات خود را در مورد یک موضوع آموزشی به اشتراک می‌گذارند، به آن مطالعه گروهی می‌گویند و گروهی که به این‌ترتیب تشکیل می‌شود، گروه مطالعاتی یا گروه مطالعه نام دارد.

این گروه معمولاً از افرادی تشکیل می‌شود که در یک کلاس یا در یک رشته تحصیل می‌کنند. لزومی ندارد که افراد یک گروه مطالعاتی، یکدیگر را بشناسند بلکه برای تشکیل گروه، شرکت‌کنندگان باید یک موضوع یا برنامه درسی مشترک برای مطالعه داشته‌باشند تا بتوانند نظرات خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.

اعضای گروه به‌طور مرتب با یکدیگر ملاقات و در مورد موضوع مطالعه بحث می‌کنند. گروه ممکن است رسمی یا غیر رسمی باشد. گروه‌های غیررسمی توسط افرادی که یکدیگر را می‌شناسند، برای مطالعه موضوعات دشوار یا آماده‌شدن برای امتحانات تشکیل می‌شوند.

در حالی‌که تشکیل گروه‌های رسمی توسط مسئولین یا اعضای هیئت علمی در مدارس و دانشگاه‌ها برای کار روی یک پروژه مشترک صورت می‌گیرد. در این نوع گروه‌ها، شرکت‌کنندگان برای تحقیق درباره یک موضوع و تهیه یک پروژه گروهی که قرار است به مدرسه یا دانشگاه ارائه شود، گرد هم می‌آیند.

مزایای مطالعه گروهی چیست؟

یک گروه‌ مطالعاتی موثر می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند تا مطالب درسی را به شیوه‌ای عمیق‌تر و دقیق‌تر یاد بگیرند. گروه‌هایی که موفق هستند، انرژی مثبت تولید می‌کنند، مشوق مشارکت فعال هستند و نظم و انضباط را القا می‌کنند. این مهارت‌ها برای یادگیری مهم هستند.

در ادامه درباره این مزایا توضیح می‌دهیم.

ایجاد نظم

وقتی دانش‌آموز مجبور است به‌تنهایی مطالعه کند، احتمالاً به‌دلیل تنبلی، آن را به زمان دیگری موکول خواهد کرد. همچنین دانش‌آموزی که درس‌خواندن را دوست ندارد، کم‌کاری می‌کند. اما هنگام مطالعه با دیگران، منظم‌بودن حفظ می‌شود و همه اعضا باید به‌طور منظم در بحث سازماندهی‌شده توسط گروه شرکت کنند.

به این‌ترتیب حتی آن دسته از دانش‌آموزانی که تمایلی به درس‌خواندن ندارند نیز باید به‌طور منظم مطالعه داشته‌باشند. نظم گروه باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که هیچ بهانه‌ای برای فرار از درس‌خواندن از جانب کسی وجود نداشته‌باشد.

یادگیری و درک بهتر

همه دانش‌آموزان نمی‌توانند تمام موضوعات درسی را به‌طور یکسان درک کنند، اما هرکدام از آن‌ها قطعاً برخی از موضوعات برنامه درسی را بهتر از دیگران متوجه می‌شوند. این امر یک عامل کلیدی است که باعث مفیدبودن مطالعه در گروه می‌شود. بدین‌ترتیب هر یک از اعضای گروه می‌توانند موضوعاتی را که به‌درستی درک کرده‌اند را برای سایرین توضیح دهند.

علاوه‌براین در هنگام مطالعه انفرادی برخی از موضوعات آن‌قدر دشوار است که نمی‌توان آن‌ها را به‌تنهایی درک کرد و نیاز به کمک دارند. این کمک می‌تواند توسط گروه مطالعه ارائه می‌شود.

در یک گروه مطالعاتی، دانش‌آموزان چیزهایی را که در مورد آن‌ها صحبت می‌کنند، به‌خوبی به ذهن می‌سپارند و کمتر آن‌ها را فراموش می‌کنند.

ارائه دیدگاه‌های مختلف

در مطالعه انفرادی، دانش‌آموز تنها در یک جهت فکر می‌کند که باعث می‌شود دانش محدودی به‌دست آورد. علاوه‌براین تفکر تک‌جهته، می‌تواند موجب شود که دانش‌آموز به چیزهای مختلف، تنها با یک دیدگاه فکر کند. این امر در نهایت منجر به سردرگمی یا دانش ناقص فرد خواهد شد.

اما با مطالعه گروهی، هر کدام از دانش‌آموزان با دیدگاه‌های خود در مورد موضوعات بحث می‌کنند. بدین‌ترتیب توانایی تفکر آن‌ها از این طریق افزایش می‌یابد و جنبه‌های مختلف موضوعات، در ذهن دانش‌آموزان ایجاد می‌شود.

لذت‌بخش‌شدن یادگیری

مطالعه طولانی و انفرادی، معمولا باعث خستگی دانش‌آموز می‌شود. حتی گاهی اوقات ممکن است در حین مطالعه به‌خواب برود.

اما در هنگام مطالعه به‌صورت دسته‌جمعی و گروهی، یادگیری، خسته‌کننده و طاقت‌فرسا نیست، بلکه یک کار سرگرم‌کننده است.

دانش‌آموزان در هنگام بحث در مورد موضوعات مختلف لذت می‌برند و یادگیری لذت‌بخش‌تر می‌شود.

استرس کمتر

بیشتر دانش‌آموزان قبل از امتحانات، استرس و اضطراب زیادی دارند. مطالعه دسته‌جمعی باعث می‌شود که آن‌ها احساس آرامش بیشتری داشته‌باشند، جو سبک‌تر شود و استرس کمتری را تجربه کنند. بدین‌ترتیب شانس بیشتری برای موفقیت در امتحانات خواهند داشت.

پیشرفت مهارت‌های ارتباطی

در طول مطالعه دانش‌آموزان با یکدیگر تعامل دارند و بحث سالمی بین آن‌ها جریان پیدا می‌کند. این بحث و تعامل باعث افزایش اعتمادبه‌نفس آن‌ها می‌شود. همچنین دایره لغات دانش‌آموزان افزایش می‌یابد و مهارت‌های ارتباطی آن‌ها ارتقا پیدا می‌کند.

معایب مطالعه گروهی چیست؟

مطالعه به‌صورت گروهی علاوه‌بر مزایایی که دارد، دارای معایبی نیز هست. در ادامه با هم خواهیم فهمید که معایب این نوع مطالعه چیست.

گم‌کردن مسیر اصلی

هنگام مطالعه گروهی، اعضا گروه معمولا مسیر خود را از موضوعات اصلی گم می‌کنند و بحث به موضوعات دیگری کشیده می‌شود. این مسئله زمان زیادی را تلف می‌کند. از آن‌جایی‌که اعضا برای مدت زمان ثابت و محدودی گرد هم می‌آیند، اتلاف وقت به‌هیچ‌وجه برای عملکرد موثر گروه قابل قبول نیست.

درگیر شدن در صحبت‌های بی‌اساس

زمانی‌که اعضا جدا از گروه مطالعه، یک گروه اجتماعی نیز تشکیل می‌دهند، شایعات و حرف‌های بیهوده تنها چیزی است که در طول جلسه مطالعه گفته می‌شود. افراد به‌جای بحث در مورد موضوعاتی که برای آن‌ها توافق کرده‌اند، درباره موضوعات تصادفی بحث می‌کنند.

اگر اعضای گروه، همکلاسی باشند ممکن است از معلمان و سایر همکلاسی‌های خود شکایت کنند. این مسئله باعث می‌شود گروه مطالعه ناموفق و بی‌فایده باشد.

موضوعات متناقض

انتخاب موضوعی که مورد علاقه همه دانش‌آموزان باشد بسیار دشوار است. این امر ممکن است منجر به درگیری در گروه شود. حتی امکان دارد برخی افراد از گروه خارج شوند.

تصمیم‌گیری ناکارآمد

اگر تصمیم در مورد زمان، مکان و تعداد اعضا، موضوعات یا انتخاب اعضای گروه به‌درستی گرفته نشود ممکن است منجر به شکست گروه شود. تصمیم‌گیری درباره این موضوعات کار بسیار سختی است زیرا قبل از اتخاذ این تصمیم‌ها باید موارد زیادی را درنظر داشت تا رضایت همه اعضای گروه جلب شود .

چگونه یک گروه مطالعه تشکیل دهیم؟

پس از این‌که متوجه شدیم مطالعه گروهی چیست و چه مزایا و معایبی دارد، باید چگونگی تشکیل یک گروه مطالعاتی را یاد بگیریم. مراحل تشکیل این گروه به‌شرح زیر است:

۱- با همکلاسی‌های خود قبل از کلاس، در زمان استراحت و بعد از کلاس در این‌‌باره صحبت کنید. هنگام انتخاب افراد برای پیوستن به گروه مطالعه باید بتوانید به هر یک از سوالات زیر پاسخ مثبت دهید:

• آیا او انگیزه خوبی دارد؟
• آیا او موضوع را درک می‌کند؟
• آیا او قابل اعتماد است؟
• آیا او در برابر عقاید دیگران مدارا می‌کند؟
• آیا دوست دارید با او گروه تشکیل دهید؟

۲- به تعداد کافی از این همکلاسی‌ها دعوت کنید تا زمانی‌که یک گروه سه تا پنج نفره تشکیل دهید. یک گروه بزرگتر ممکن است باعث شود برخی از اعضا از مسئولیت خود اجتناب کنند یا این‌که بخش زیادی از زمان به‌جای یادگیری به مدیریت گروه اختصاص پیدا کند.

۳- تصمیم بگیرید که هر چند وقت یکبار و برای چه مدت می‌خواهید جلسات مطالعه تشکیل دهید. برگزاری دو یا سه جلسه در هفته، احتمالاً بهترین حالت است. اگر برای یک جلسه مطالعه طولانی برنامه‌ریزی می‌کنید، مطمئن شوید که زمانی را برای استراحت درنظر می‌گیرید.

یک جلسه مطالعه مفید، حدود ۶۰ تا ۹۰ دقیقه طول می‌کشد.

۴- تصمیم بگیرید که جلسه مطالعه را کجا برگزار خواهید کرد. مکان آن را به‌گونه‌ای انتخاب کنید که در دسترس و عاری از هرگونه عوامل حواس‌پرتی باشد. یک کلاس درس خالی یا یک اتاق مطالعه در کتابخانه برای این‌کار مناسب است.

۵- در مورد اهداف گروه مطالعه تصمیم بگیرید. اهداف می‌تواند شامل مقایسه و به‌روزرسانی یادداشت‌ها، بحث در مورد مطالعات انجام‌شده و آماده‌سازی برای امتحانات باشد.

۶- تصمیم بگیرید که رهبر اولین جلسه مطالعه چه کسی باشد. همچنین تعیین کنید که آیا هر جلسه، همان شخص رهبر باشد یا به‌صورت چرخشی تعیین می‌شود. رهبر یک جلسه مطالعه باید مسئول تحقق اهداف آن جلسه باشد.

۷- دستور کار اولین جلسه مطالعه و مسئولیت‌های هر یک از اعضای گروه برای آن جلسه را به‌وضوح تعیین کنید.

۸- فهرستی از همه اعضای گروه که شامل نام، شماره تلفن و آدرس ایمیل آن‌هاست را تهیه کنید. مطمئن شوید که مشخصات هر یک از اعضا در این فهرست وجود دارد و در صورت نیاز آن را به‌روزرسانی کنید.

مقاله مرتبط: مکان مطالعه؛ بهترین مکان برای یادگیری من کجاست؟

عامل موفقیت مطالعه گروهی چیست؟

یک گروه مطالعه باید دارای ویژگی‌های زیر باشد تا به موفقیت برسد:

• هر یک از اعضای گروه در بحث‌ها مشارکت می‌کنند.
• اعضا به‌طور فعال و بدون وقفه به یکدیگر گوش می‌دهند. فقط یک عضو گروه در هر زمان صحبت می‌کند.
• سایر اعضای گروه برای رفع هرگونه نگرانی که توسط یکی از اعضا مطرح می‌شود، با یکدیگر همکاری می‌کنند.
• اعضای گروه سریع و آماده کار هستند.
• گروه با توجه به دستور کار تعیین‌شده به وظیفه خود عمل می‌کند.
• اعضای گروه به یکدیگر احترام می‌گذارند.
• اعضا در هنگام انتقاد از یکدیگر، احساس راحتی می‌کنند. اما انتقادات خود را سازنده نگه می‌دارند. این ویژگی می‌تواند اعضای گروه را تشویق کند تا نقاط ضعف خود را آشکار کنند تا بتوانند آن‌ها را تقویت کنند.
• اعضا با خیال راحت از یکدیگر سوال می‌پرسند.
• در پایان هر جلسه مطالعه، دستور کار جلسه بعدی شامل مسئولیت‌های خاص اعضا آماده می‌شود.

به طور کلی اگر اعضای گروه به‌خوبی در بحث‌ها مشارکت داشته‌باشند، انتقادپذیر باشند و به یکدیگر احترام بگذارند، به‌طور حتم گروه به یک گروه مطالعاتی موفق تبدیل خواهد شد.

سخن پایانی

در این مقاله متوجه شدیم که مطالعه گروهی چیست و چه مزایایی دارد. این شیوه مطالعه یک کار سرگرم‌کننده است. اما باید توجه داشت که نباید فقط جنبه سرگرمی داشته‌باشد یا به یک گروه اجتماعی تبدیل شود. در طول جلسات مطالعه تنها باید موضوعات از پیش تعیین‌شده مورد بحث قرار گیرند و رهبر گروه نظم جلسه را برقرار کند.

منابع: + + +

سوالات پرتکرار

در این قسمت به سوالات رایجی که در مورد مطالعه گروهی پرسیده می‌شود پاسخ می‌دهیم.