روش مطالعه علوم و فنون کنکور؛ چطور علوم و فنون را 100 بزنیم؟ 

درس علوم و فنون از جمله پرحجم‌ترین و مفصل‌ترین دروس رشته انسانی است و شامل بخش‌های مختلفی مانند تاریخ ادبیات، سبک شناسی، آرایه، قرابت معنایی، عروض و قافیه می‌شود. شما برای درسی مانند تاریخ یا روانشناسی درس به درس مطالب را مطالعه کرده و برای هر درس تست می‌زنید. اما برای علوم و فنون قضیه فرق دارد و لازم است شما مبحث به مبحث پیش بروید.

بنابراین، شما باید روش مطالعه این بخش‌ها را یاد بگیرید تا بتوانید با صرف زمان کم، بهترین نتیجه را از مطالعه این درس شیرین و جذاب کسب کنید. در این محتوا قصد داریم روش مطالعه علوم و فنون کنکور یعنی مطالعه بخش‌های مختلف، خلاصه‌نویسی و حل تست و مرور را مورد بررسی قرار دهیم، پس تا انتها با پایتخت کتاب همراه باشید. 

1- روش مطالعه تاریخ ادبیات و سبک شناسی

قبل از صحبت کردن در مورد روش مطالعه این قسمت ابتدا بیایید نگاهی به ماهیت تاریخ ادبیات و سبک شناسی بی‌اندازیم؛ حجم بالای مطالب و حفظ کردنی و فرار بودن آنها دو ویژگی برجسته مطالب این قسمت است. همچنین، کتاب درسی منبع اصلی برای مطالعه این بخش محسوب می‌شود.

بر اساس همین دو ویژگی، بهترین روش برای قسمت سبک شناسی و تاریخ ادبیات عبارت است از: 

• ابتدا یک درس را به چند پاراگراف تقسیم کنید و بعد هر پاراگراف را بخوانید، سعی کنید معنی آن را بفهمید و بعد آن را برای خودتان توضیح بدهید. 
• بعد از مطالعه کل مطالب آن قسمت، یک دور سریع مطالب را از اول بخوانید و بخش‌های مهم و کلیدی را هایلایت کنید. 
• برای یادگیری هر سبک، برای خودتان مثال بزنید و سبک‌های مختلف را با هم مقایسه کنید. 
• سبک خلاصه‌نویسی این بخش کمی متفاوت است و باید بیشتر تمرکزتان را روی دسته‌بندی مطالب بگذارید، می‌توانید جدول رسم کنید و ویژگی‌های هر سبک را به صورت خلاصه در این جدول بنویسید. پیشنهاد می کنیم مقاله “چگونه خلاصه نویسی کنیم” را بخوانید.
• در نهایت سراغ حل تست بروید و به تعداد کافی تست کار کنید، تست‌زنی را ادامه دهید تا جایی که احساس کردید روی مطالب به یک تسلط نسبی رسیده‌اید. 
• مطالعه بخش تاریخ ادبیات تقریبا مشابه سبک شناسی است، با این تفاوت که مطالب تاریخ ادبیات کاملا حفظ کردنی هستند. پس برای مطالعه تاریخ ادبیات لازم است مطالب را از روی کتاب درسی مطالعه کنید.
•  برای یادگیری تاریخ ادبیات تست‌زنی نقش چندان پررنگی ندارد، با این حال به تثبیت مطالب در ذهنتان کمک می‌کند. 
• در نهایت مهم‌ترین کاری که لازم است برای این قسمت انجام دهید، داشتن روتین شبانه منظم برای مرور فراوان تاریخ ادبیات است. پیشنهاد می کنیم مقاله “جدول مرور درسی ابینگهاوس” را بخوانید.

توجه کنید که در صورتی که نیاز به خرید کتاب درسی دارید، می توانید لیست این کتاب ها را که در بخش زیر قرار دادیم از پایتخت کتاب در جدیدترین و باکیفیت ترین چاپ خریداری کنید:

کتاب درسی علوم و فنون ادبی دهم

90,000

5%

85,500 تومان

کتاب درسی علوم و فنون ادبی دوازدهم

80,000

5%

76,000 تومان

کتاب درسی علوم و فنون ادبی یازدهم

90,000

5%

85,500 تومان

2- روش مطالعه آرایه‌ها

نکته مهم در مورد مطالعه آرایه‌ها این است که ابتدا لازم است هر آرایه را جداگانه بخوانید و برای آن تست بزنید و در ادامه تست‌های ترکیبی برای کل آرایه‌های کتاب کار کنید. برای مطالعه این قسمت مهم و نسبتا چالشی، گام‌های زیر را دنبال کنید: 

• ابتدا آرایه مورد نظرتان را از روی درسنامه کتاب تست یا جزوه معلم بخوانید. 
• سعی کنید برای هر آرایه یک مثال ساده را به خاطر بسپارید، این کار کمک می‌کند بتوانید سر جلسه کنکور به کمک این مثال به سرعت آرایه مربوط به آن را به یاد آورید. 
• سراغ کتاب درسی بروید، این قسمت را از روی کتاب درسی بخوانید و مثال‌های آن را خوب یاد بگیرید. 
• برای آرایه‌های ادبی حتما خلاصه‌نویسی کنید، می‌توانید هر آنچه که از آرایه مورد نظر یاد گرفته‌اید را به زبان خودتان یادداشت کنید و آن مثال ساده‌ای که گفتیم را هم مقابل آن آرایه بنویسید. 
• اصل کار یادگیری آرایه‌ها، حل مثال و تست متنوع و فراوان است، پس بعد از طی این مراحل سراغ حل تست بروید. 
•   ابتدا با تست‌های آموزشی شروع کنید (بدون در نظر گرفتن زمان) و بعد از اینکه به یک تسلط نسبی رسیدید، تست‌ها را در زمان استاندارد کنکوری حل کنید. پیشنهاد می کنیم مقاله “روش های تست زنی” را بخوانید.
• در نهایت لازم است مطالبی که یاد گرفته‌اید را به کمک خلاصه‌نویسی‌هایتان مرور کنید و برای مرور بهتر، تعدادی تست هم حل کنید. 

مقاله مرتبط: حاشیه نویسی چیست؛ چگونه حاشیه نویسی کنیم؟

3- روش مطالعه عروض و قافیه

رسیدیم به چالشی‌ترین بخش درس علوم و فنون کنکور یعنی عروض و قافیه، اگرچه مطالب این قسمت دشوارتر از سایر بخش‌های کتاب علوم و فنون هستند اما با یادگیری روش صحیح مطالعه آن، حل تست و مثال فراوان و البته صبر و حوصله زیاد می‌توانید این قسمت را به خوبی یاد بگیرید و غول بزرگ عروض و قافیه را شکست دهید. بهترین روش مطالعه برای قسمت عروض و قافیه شامل: 

• مطالعه هر قسمت را با خواندن درسنامه یا جزوه معلم شروع کنید، چون کتاب درسی برای این قسمت ضعیف عمل کرده است. 
• در حین مطالعه بهتر است وزن‌های مهم را یادداشت کنید و دائم این یادداشت‌ها مرور کنید تا ریتم و آهنگ وزن را به خاطر بسپارید. 
• بعد از طی این مراحل لازم است به کتاب درسی مراجعه کنید و روی خوانش و معنای تک تک ابیات کتاب درسی به تسلط برسید. 
• بهترین روش برای یاد گرفتن وزن، سماعی کار کردن است. پس توصیه می‌کنیم از کتاب‌های کمک درسی که عروض را به صورت سماعی آموزش داده‌اند استفاده کنید. 
• در انتها بعد از مطالعه هر مبحث حتما برای آن قسمت تست کار کنید، تست‌زنی را تا جایی ادامه دهید که احساس کنید آن قسمت را به خوبی یاد گرفته‌اید. 
• طبیعتا برای تثبیت مطالب عروض و قافیه هم به مرور نیاز دارید و بهتر است مرور این بخش با حل تست و نمونه سوال صورت بگیرد. 

مقاله مرتبط: بهترین منابع مطالعه علوم و فنون ادبی کنکور انسانی 1404

4- روش مطالعه قرابت معنایی

قرابت معنایی بخش جذاب و دوست داشتنی علوم و فنون ادبی کنکور است، برای به تسلط رسیدن روی این قسمت کافی است آنقدر شعر بخوانید و مثال حل بکنید تا بتوانید مفهوم هر بیت را به خوبی درک کنید. برای مطالعه بخش قرابت معنایی می‌توانید از روش زیر استفاده کنید: 

• برای مطالعه این قسمت لازم است از کتاب درسی شروع کنید و درس به درس پیش بروید. 
• در حین مطالعه هر درس سعی کنید معنا و مفهوم هر بیت یا متن را خوب درک کنید، در واقع علاوه بر فهمیدن معنی هر بیت، باید مفهوم نهفته در آن بیت را هم درک کنید. برای مثال مفهوم ابیات می‌تواند تلاش کردن و ناامید نشدن یا تحمل رنج دوری معشوق باشد. 
• حتما تمرینات مربوط به قلمرو فکری را در کتاب درسی حل کنید. 
• بعد از اینکه چند درس را از روی کتاب درسی مطالعه کردید و کمی پیشروی کردید، حل تست برای قرابت معنایی را آغاز کنید. 
• هر شب چند تست قرابت معنایی بزنید و هنگام خواندن سوالات سعی کنید مفهوم نهفته در هر بیت (عشق، رسیدن به کمال و…) را درک کنید. 
• در انتها می‌توانید برای این قسمت تست‌های ترکیبی بزنید. 

مقاله مرتبط: یادداشت‌ برداری؛ نکات و ترفندهای طلایی برای نوت برداری

سخن آخر

با یادگیری روش صحیح مطالعه علوم و فنون ادبی می‌توانید این درس جذاب و در عین حال چالشی و پرماجرا را یاد بگیرید و روی زیروبم آن به تسلط برسید. با توجه به اهمیت علوم و فنون در کنکور، این موضوع یک امتیاز بزرگ برای شما محسوب می‌شود و کمک می‌کند از رقبایتان سبقت بگیرید.

در این محتوا روش مطالعه بخش‌های مختلف علوم و فنون یعنی روش مطالعه تاریخ ادبیات و سبک شناسی، آرایه‌ها، عروض و قافیه و قرابت معنایی را به صورت جداگانه بررسی کردیم. امیدواریم با کمک این مطالب بتوانید از مطالعه این درس شیرین بهترین نتیجه را بگیرید. اگر سوالی در مورد موضوع این محتوا دارید، می‌توانید سوالات‌تان را در قسمت دیدگاه‌ها با کارشناسان مجموعه پایتخت کتاب در میان بگذارید.