استرس در زمان درس خواندن؛ راهکارهای مطالعه بدون اضطراب

گاهی هیجاناتی همچون استرس و اضطراب، می‌توانند کمک کننده باشند چون مثل یک اهرم فشار عمل می‌کنند؛ اما منظور ما اضطرابی که دانش آموز را فلج بکند و آثار مخربی داشته باشد نیست. اگر در زمان درس خواندن استرس دارید به گونه ای که نمیتوانید مطالب را خوب یاد بگیرید، وقت آن رسیده که یک فکر اساسی برای این وضعیت بکنید. در این محتوا قصد داریم دلایل اضطراب زمان درس خواندن را بررسی کنیم و راهکارهایی برای درس خواندن بدون استرس ارائه دهیم. با پایتخت کتاب همراه باشید.

مشاور سارا رسولی استرس در زمان درس خواندن؛ راهکارهای مطالعه بدون اضطراب

0:00

0:00

1x

کمی استرس کمک ‌تان می‌کند

دانش‌آموز بی‌خیالی را در نظر بگیرید که هیچ استرس و عجله‌ای برای درس خواندن ندارد، همه ما یکی دو نفر از این دانش‌آموزان کاملا خونسرد و بی‌خیال را می‌شناسیم و قطعا شما هم با من موافقید که آنها اغلب به پایین‌ترین نمرات کلاس قانع می‌شوند. در واقع می‌خواهم بگویم کمی استرس مفید است و کمک می‌کند به موقع کارهایتان را تمام کنید و این اضطراب یک جور نیروی محرک برای تلاش و درس خواندن بیشتر به حساب می‌آید. با این حال گاهی اضطراب دانش‌آموزان و داوطلبان از کنترل خارج می‌شود و به شکل مخربی در می‌آید، به طوری که نمی توانند به درستی درس بخواند.

مقاله مرتبط: تمرکز هنگام مطالعه ؛🎯 چگونه روی درس تمرکز کنیم؟

آشنایی با دلایل اضطراب در زمان درس خواندن

استرس و اضطراب می‌تواند یک دانش آموز را فلج و بی‌انگیزه کند و ممکن است اطرافیان به چنین فردی برچسب تنبلی بزنند؛ در حالی که با شناسایی ریشه این اضطراب، دانش آموزی که تا امروز به زحمت چند صفحه درس می‌خواند، به فردی باانگیزه و پرتلاش تبدیل می‌شود. شناسایی دلیل و ریشه استرس، به دانش‌آموزان کمک می‌کند باانگیزه برنامه ریزی کنند و پرانرژی برنامه‌هایشان را اجرا کنند. از جمله شایع‌ترین دلایل استرس در زمان درس خواندن:

بی‌برنامگی

متهم ردیف اول استرس در زمان درس خواندن، نداشتن یک برنامه واضح و مشخص است. در واقع واکنش طبیعی مغز ما به موقعیت‌های مبهم و بی‌هدف استرس است! وقتی بدون برنامه و بی‌هدف پیش می‌روید، گویی درجا می‌زنید و پیشرفت خاصی ندارید و همین موضوع استرس شما را بیشتر کرده و این استرس مانع از پیشروی‌تان می‌شود و به این ترتیب در یک سیکل معیوب گیر می‌کنید.

کمال‌گرایی

دانش‌آموزانی که می‌خواهند همه چیز عالی و بی‌نقص پیش برود معمولا بیشتر از سایرین استرس و اضطراب را تجربه می‌کنند. گاهی این کمال‌گرایی مانع درس خواندن آنها می‌شود؛ برای مثال دانش‌آموز می‌گوید چون امروز یک ساعت دیرتر از همیشه درس خواندن را شروع کردم یا چون بین بازه‌های مطالعاتی بیشتر از همیشه وقفه افتاد، امروز را کلا درس نمی‌خوانم چون کل برنامه‌هایم خراب شده‌ است!

مقایسه خود با دیگران

دانش آموزی را می‌شناختم که برای درس خواندن هیچ استرسی نداشت، به قول خودش در ابتدا همه چیز خوب پیش می‌رفت و او انگیزه زیادی داشت اما بعد از مدتی از شدت استرس فلج شده بود و نمی‌توانست یک کلمه هم درس بخواند! بعدها خودش تعریف کرد که در آن بازه زمانی خودش را با دوستانی که زودتر از او شروع کرده بودند و ساعت مطالعه بالاتری نسبت به او داشتند، مقایسه کرده است و انگیزه خود را از دست داده بود.

مقاله مرتبط: چطور انگیزه درس خواندن پیدا کنیم؟ با جون و دل درس بخون

برآورده کردن انتظارات دیگران

دانش‌آموزانی که تحت فشار خانواده هستند و دائم برای رفع انتظارات خانواده یا برآورده کردن توقعات دیگران تلاش می‌کنند، چند برابر بیشتر از سایر دانش‌آموزان در زمان درس خواندن استرس دارند. جالب است که این دسته از دانش‌آموزان علی‌رقم حساسیت زیاد خانواده و تلاش بیشتر خودشان، کمتر از همکلاسی‌هایشان نتیجه می‌گیرند.

نداشتن وقت کافی برای مطالعه

این مورد به نوعی زیر مجموعه بدون برنامه درس خواندن است، حتما تجربه کرده‌اید زمانی که برنامه ریزی درستی ندارید و وقت کم می‌آورید، از شدت استرس نمی‌توانید حتی یک کلمه هم درس بخوانید. دانش آموزانی که درس خواندن را به بهانه‌های مختلف پشت گوش می‌اندازند و تازه دقیقه نود یاد امتحانات می‌افتند، اکثرا در مدت زمان کوتاهی هم که در اختیار دارند، کمتر از حد توانشان مطالعه می‌کنند.

ترس از نتیجه

شاید شما هم وسط درس خواندن ناگهان به خودتان می‌آیید و متوجه می‌شوید مدت زیادی است در افکارتان غرق شده‌اید؛ اگر فلان نتیجه را نگیرم، اگر در این درس فلان نمره را نگیرم و صدها اگر دیگر. همه ما در زمان درس خواندن ناخودآگاه کمی نگران نتیجه نهایی هستیم؛ اما ترس از نتیجه و فکر کردن بیش از حد به نتیجه، جز استرس و اضطراب و از دست دادن زمان چیزی نصیبتان نمی‌کند.

معرفی راهکارهای درس خواندن بدون استرس

بعد از اینکه ریشه استرس در زمان درس خواندن را پیدا کردیم، وقت آن رسیده به دنبال راه‌حلی برای این استرس و اضطراب باشیم. پس بدون هیچ مقدمه اضافه‌ای برویم سر اصل مطلب! از جمله راهکارهای درس خواندن بدون استرس:

برنامه داشته باش

وقتی بدانید قرار است چه مطالبی را مطالعه کنید و در هر بازه زمانی کدام درس‌ها را بخوانید و در واقع وقتی یک برنامه مشخص داشته باشید، دیگر نگرانی از بابت اتمام به موقع درس‌ها ندارید و می‌توانید با خیال راحت و بدون استرس درس بخوانید.

مقاله مرتبط: نحوه برنامه ریزی درسی؛ مراحل برنامه ریزی درسی با مثال

خودت را بشناس

وقتی من توانایی‌ها و نقاط ضعف و قوت خودم را می‌شناسم، سعی می‌کنم در جهت رفع نقاط ضعف و پیشرفت شخصی‌ام تلاش کنم. در این وضعیت من خودم را با دیگر دانش آموزان مقایسه نمی‌کنم و با دیدن پیشرفت‌های آنها مضطرب نمی‌شوم. حتی در این حالت من به توقعات و نظرات اطرافیانم هم کمتر اهمیت می‌دهم.

مقاله مرتبط: تاثیر اعتماد به نفس در موفقیت دانش آموزان؛ روش های افزایش اعتماد به نفس

به موقع شروع کن

حتی اگر برای امتحانی ده روز فرصت دارید، به موقع درس خواندن را آغاز کنید و به این بهانه که حالا وقت دارم و برای شروع زود است، درس خواندن را تا دقیقه نود به تاخیر نیندازید.

مقاله مرتبط: روش درس خواندن برای امتحان؛ راهکارهای آمادگی برای امتحانات

به جای فکر کردن به نتیجه، به اجرای درست برنامه فکر کن

بیایید به جای اینکه همه تمرکزمان را روی نتیجه نهایی بگذاریم، به اینکه چطور قدم به قدم برنامه را درست اجرا کنیم، فکر کنیم. ببینید وقتی شما به جای فکر کردن به نتیجه، انرژی‌تان را صرف اجرای صحیح برنامه و درس خواندن اصولی می‌کنید، ناخودآگاه هم استرس‌تان کم می‌شود و هم نتیجه در نهایت عالی خواهد شد.

مقاله مرتبط: روش صحیح درس خواندن، بهترین روش درس خواندن چیست؟

تفریحات سالم داشته باش 

داشتن تفریحات سالمی همچون پیاده‌روی، وقت گذراندن با خانواده، طبیعت‌گردی، نرمش، تماشای فیلم‌های کمدی و انگیزشی یا دیدار با دوستان تاثیر بسیار خوبی روی روحیه دانش‌آموزان و داوطلبان می‌گذارد. البته یادتان باشد که حتی در تفریحات سالم هم باید حد و حدودی را رعایت کنید و اینطور نباشد که به بهانه تفریح، کل زمانتان را هدر بدهید.

مقاله مرتبط: چگونه یک دانش آموز موفق باشیم؛ 7 رازی که باید بدانید!

خوب بخواب، خوب غذا بخور

احساسات و عواطف ما تحت تاثیر سلامتی جسم ما قرار دارند، شخصی که بدن سالمی ندارد، زودتر و بیشتر از سایر افراد دچار استرس و نگرانی می‌شود. اگر می‌خواهید در زمان درس خواندن کمترین اضطراب را تجربه کنید، ساعت خوابتان را تنظیم کنید و برنامه غذایی مناسبی داشته باشید.

سخن آخر

هر سال تعداد زیادی از دانش‌آموزان به خاطر غول بزرگ استرس از درس خواندن زده می شوند. در این محتوا در مورد اضطراب مفید و اضطراب مخرب و علائم هر کدام صحبت کردیم و در ادامه دلایل استرس در زمان مطالعه را بررسی کرده و برای کنترل آن راهکارهایی ارائه دادیم. اگر شما هم از راهکاری برای کنترل استرس استفاده می‌کنید یا سوالی در مورد درس خواندن بدون استرس دارید، خوشحال می‌شویم آن را در قسمت دیدگاه این محتوا با ما در میان بگذارید.