توقف مطالعه؛ چه زمانی دیگر نباید بخوانیم؟

چه زمانی دیگر نباید درس بخوانیم؟ چه سوال عجیبی! داوطلبان همیشه عادت داشته‌اند که سوالاتی برعکس این سوال بپرسند؛ مثلا چه زمان‌هایی درس بخوانیم؟ چطور بیشتر درس بخوانیم؟ اما دوستان افراط در هیچ کاری درست نیست؛ حتی در درس خواندن! به علاوه هر زمانی هم زمان مناسب درس خواندن نیست و گاهی باید ترمز مطالعه کردن را بکشید و آن را متوقف کنید تا کیفیت فدای کمیت نشود.

برخی زمان‌ها اوضاع به اندازه کافی مساعد نیست و شما از درس خواندن نتیجه نمی‌گیرید، این زمان‌ها کدامند؟ توقف مطالعه چه زمانی باید انجام شود و یک استراحت کوتاه به خودمان بدهیم؟ ادامه این محتوا را مطالعه کنید.

چرا باید درس خواندن را متوقف کنیم؟

یک تفاوت بزرگ بین داوطلبان حرفه‌ای و آماتور این است که داوطلب آماتوری که به تازگی مطالعه برای کنکور را آغاز کرده تصور می‌کند باید بی‌وقفه و تحت هر شرایطی درس بخواند. این در حالی است که یک داوطلب حرفه‌ای می‌داند که گاهی لازم است مطالعه را متوقف کند چون همیشه زمان مناسب برای درس خواندن فراهم نیست.

در واقع یک داوطلب ناآگاه با درس خواندن در زمان‌های نامناسب فقط انرژی‌اش را هدر می‌دهد و نتیجه خاصی هم از تلاشش دریافت نمی‌کند.

برای یادگیری دروس و حل تست باید جسم و ذهن و محیط اطرافتان آماده باشد، البته منظور ما یک شرایط ایده‌آل و بی‌نقص نیست؛ اما گاهی واقعا باید درس خواندن را متوقف کنید.

مقاله مرتبط: رازهای مطالعه دانش آموزان برتر؛ چطور در کمترین زمان، بیشترین یادگیری را داشته باشیم؟

چه زمان‌هایی دیگر نباید درس بخوانیم؟

ببینید هدف از درس خواندن صرفا پر کردن ساعت مطالعه و تیک زدن آیتم‌های داخل برنامه نیست؛ بلکه هدف این است که شما یک مطالعه هدفمند داشته باشید و در پایان چیزی به اطلاعاتتان اضافه شود.

پس بیایید با هم رو راست باشیم، گاهی شرایط طوری است که بهتر است یک وقفه هر چند کوتاه بی‌اندازید و بعد از مساعد شدن اوضاع درس خواندن را از سر بگیرید. در ادامه به بررسی ده موقعیتی می‌پردازیم که بهتر است در آن‌ها مطالعه کردن را متوقف کنید.

زمانی که برنامه ندارید درس نخوانید

درس خواندن بدون برنامه درست شبیه این است که بدون هیچ نقشه‌ای یک سفر دریایی را شروع کنید؛ فکر می‌کنید بدون نقشه سفر کردن نتیجه‌ای به جز گم شدن دارد؟

زمانی که برنامه‌ای ندارید و مثلا صبح بدون هدف خاصی از خواب بیدار می‌شوید، حتی اگر تا شب هم در اتاق بمانید متوجه می‌شوید که در طول تمام مدتی که مثلا مشغول درس خواندن بوده‌اید، فقط یکی دو ساعت را مطالعه مفید داشته‌اید.

اگر اصول برنامه‌ریزی کردن را بلد نیستید، به مقاله برنامه ریزی برای کنکور 1404 به سبک رتبه برترها مراجعه کنید.

با شکم خالی یا پر مطالعه ممنوع!

سوخت اصلی مغز ما قند است و کاملا طبیعی است زمانی که گرسنه هستیم مغزمان درست کار نکند! گاهی داوطلبان بعد از یک روز پر کار در حالی که به شدت گرسنه هستند اصرار دارند درس خواندن را ادامه دهند؛ اما بعد از چند دقیقه عصبی و بی‌حوصله می‌شوند و یادگیری‌شان افت پیدا می‌کند، اینجا است که باید درس خواندن را متوقف کنید و مواد خوراکی به بدنتان برسانید.

حالا تعداد دیگری از داوطلبان عادت دارند بلافاصله بعد از خوردن یک وعده غذایی سنگین، درس خواندن را شروع کنند. در این حالت بخش اعظم خون‌رسانی بدن شما به سمت دستگاه گوارشتان رفته تا غذایی که خورده‌اید را هضم کند در نتیجه خون زیادی به مغز نمی‌رسد و باید چند دقیقه دیگر هم صبر کنید.

در زمان بیماری و خواب‌آلودگی درس نخوان

برخی داوطلبان زیادی مسئولیت‌پذیر هستند و حتی زمانی که سردرد دارند یا به شدت سرما خورده‌اند هم اصرار دارند به درس خواندن ادامه دهند! در چنین شرایطی چیزی که اهمیت بیشتری دارد سلامتی شما است نه تکمیل کردن برنامه روزانه‌تان، تازه حتی اگر موفق به تکمیل برنامه‌هایتان شوید هم کارتان کیفیت لازم را ندارد.

همچنین وقتی که به شدت خسته و خواب آلوده هستید، کمی استراحت کنید و بعد درس خواندن را از سر بگیرید.

هیچ وقت روی کتاب‌تان چرت نزنید چون مغز شما عادت می‌کند به محض اینکه کتاب را باز کنید خواب‌ آلوده شوید!

وقتی عصبانی هستی کتابت را ببند

وقتی که عصبانی هستید در بدن شما یک سری هورمون‌ها و انتقال دهنده‌های عصبی تولید می‌شوند که وظیفه آن‌ها آماده کردن شما برای فرار یا مقابله با یک موقعیت استرس‌زا است. در واقع زمانی که از موضوعی عصبانی هستید، بدن شما در حالت آماده باش قرار می‌گیرد، گویی قرار است در جنگل از دست یک حیوان درنده فرار کنید!

حالا با این اوضاع به نظرتان مغز شما پذیرش و گنجایش اطلاعات درسی را دارد؟ توصیه می‌کنم ابتدا عاملی که اعصابتان را به هم ریخته را حل کنید، بعد پشت میز مطالعه بنشینید.

با خستگی ذهنی و جسمی مطالعه نکن

ذهن و جسم ما انرژی محدودی در اختیار دارد و گاهی مثل یک وسیله الکترونیکی نیاز به شارژ شدن پیدا می‌کند. می‌دانم که گاهی از فرط خستگی انرژی ندارید که حتی از سر جایتان بلند شوید؛ اما همین که چند دقیقه استراحت می‌کنید عذاب وجدان درس‌های نخوانده مثل خوره به جانتان می‌افتد.

توصیه می‌کنم از این به بعد بیشتر به خودتان دقت کنید و زمان‌هایی که خسته می‌شوید را مشخص کنید. مثلا من بعد از یک ساعت درس خواندن خسته می‌شوم و نیاز به یک استراحت کوتاه دارم.

درس خواندن جدا، تفریح جدا

یک اشتباه رایج داوطلبان این است که زمان تفریح و مهمانی رفتن هم کتابشان را همراهشان می‌برند! این کار نه تنها هیچ فایده‌ای ندارد بلکه با این کار شما نه درست و حسابی درس خوانده‌اید و نه به اندازه کافی تفریح کرده‌اید.

رتبه برترها و افراد موفق زمانی که تفریح می‌کنند، همه تمرکزشان روی خوش گذراندن است و برای مدت کوتاهی فکر درس و مدرسه را از ذهنشان بیرون می‌کنند.

بعد از اینکه حسابی استراحت کردید و انرژی گرفتید، آن وقت می‌توانید با خیال راحت سراغ درس‌هایتان بروید.

 ساعات پایانی شب مطالعه ممنوع!

یک بار برای همیشه قبول کنید که شب زمان خواب و استراحت کردن است نه زمان درس خواندن و تست زدن! اصلا کاری به حرف مشاورها نداریم، بیایید علمی به این قضیه نگاه کنیم. خلقت مغز انسان به صورتی است که به محض تاریک شدن هوا شروع به ترشح کردن هورمون خاصی می‌کند، این هورمون بدن شما را برای خوابیدن آماده می‌کند.

حتی اگر با خوردن قهوه اصرار بر بیدار ماندن کنید، در ساعات پایانی شب مغز شما حداقل کارایی را دارد؛ پس ساعات پایانی شب مطالعه ممنوع!

بلافاصله بعد از آزمون درس نخوان

بعد از اینکه ساعت‌ها سر جلسه آزمون با سوالات دشوار ذهنتان را به چالش کشیده‌اید، آیا منطقی نیست که بعد از اتمام آزمون یکی دو ساعتی به خودتان استراحت دهید؟ من همیشه تاکید می‌کنم که داوطلبان تحلیل آزمون را در اسرع وقت انجام دهند و نگذارند بین آزمون دادن و تحلیل آن وقفه زیادی بیوفتد. با این حال توصیه می‌کنم حتما یکی دو ساعت بعد از آزمون، استراحت کنید.

برخی از داوطلبان استراحت هفتگی‌شان را به بعد از آزمون موکول می‌کنند و چقدر هم کار عاقلانه‌ای انجام می‌دهند.

بعد از ورزش سریع درس نخوان

ورزش کردن در سال کنکور تاثیر مثبتی روی روحیه و سطح انرژی شما دارد و اصلا ایرادی به ورزش کردن داوطلبان نمی‌گیریم؛ اما لطفا تا 45 دقیقه الی یک ساعت بعد از ورزش کردن، درس نخوانید.

در حین فرآیند ورزش خون در کل بدن شما به گردش می‌افتد، بخش اعظمی از این خون به سمت ماهیچه‌ها می‌رود تا بتوانید حرکات ورزشی را به درستی انجام دهید. به همین دلیل لازم است بعد از اتمام ورزش یک ساعت به بدنتان زمان دهید تا مجددا خون رسانی به مغزتان افزایش پیدا کند و آماده یادگیری مطالب درسی شود.

مطالعه در محیط بی‌نظم ممنوع!

شاید فکرش را هم نکنید که چقدر بی‌نظمی و شلوغی محیط اطراف روی ذهنتان تاثیر منفی می‌گذارد، در واقع وقتی در یک محیط شلخته و بی‌نظم قرار می‌گیریم مغز ما هم آشفته می‌شود. اگر عادت دارید بین انبوهی از کتاب‌ها و لباس‌هایتان درس بخوانید، لطفا چند دقیقه وقت بگذارید و به محیط اطرافتان نظم دهید.

لازم نیست پنجره‌ها را پاک کنید یا لوازمتان را گردگیری کنید فقط کافی است هر وسیله را سر جای خودش قرار دهید، قول می‌دهم بعد از این کار هم انگیزه بیشتری برای درس خواندن دارید و هم مطالب را بهتر و سریع‌تر یاد می‌گیرید.

سخن آخر

هنر یک کنکوری حرفه‌ای و کار بلد در این است که بداند چه زمان‌هایی درس بخواند و چه زمان‌هایی باید ترمز مطالعه کردن را بکشد! خیلی وقت‌ها همه چیز عالی است اما ما تنبلی و کوتاهی می‌کنیم؛ اما گاهی شرایط طوری است که درس خواندن بازدهی کافی ندارد یا واقعا نیاز به یک وقفه کوتاه داریم تا دوباره بتوانیم مطالعه را از سر بگیریم.

در این محتوا در مورد توقف مطالعه و ده موقعیتی که در آن‌ها دیگر نباید درس بخوانید صحبت کردیم و هر موقعیت را جداگانه مورد بررسی قرار دادیم. در قسمت دیدگاه این محتوا بگویید که چه زمان‌هایی نمی‌توانید درس بخوانید تا راهکارهای مدیریت کردن این موقعیت‌ها را با شما در میان بگذاریم.