استراحت در دوران کنکور؛ استراحت به سبک رتبه برترها !

حتما با ضرب المثل از آن طرف بام افتادن آشنایی دارید و میدانید در مواردی مصداق دارد که کسی در انجام کاری افراط یا تفریط میکند. یکی از مشکلات رایج ما با کنکوریها از آن طرف بام افتادن در زمینه استراحت و تفریح کردن است. در واقع ما نه کسانی که دائم در استراحت مطلق به سر میبرند را تایید میکنیم نه آن دسته از داوطلبانی که فکر میکنند میتوانند مثل یک ماشین بیوقفه و پشت سر هم کار کنند. (البته موتور ماشین هم بعد از چند ساعت کار کردن داغ میکند و ناچارید استراحتی به آن بدهید). هدف ما از تولید این محتوا این است که به شما یاد بدهیم که در سال کنکور چطور به خودتان استراحت دهید تا نه باتریتان به خاطر اینکه استارت کار را نمیزنید بخوابد و نه موتورتان از استفاده بیش از حد داغ کند!
دلیل خستگی در دوران کنکور
حتی حرفهایترین دونده دو ماراتن جهان هم نمیتواند چند روز بیوقفه بدود و اگر فکر میکنید مغز و جسم شما توانایی انجام کار بیوقفه را دارد سخت در اشتباهید. مغز و جسم ما انرژی محدودی در اختیار دارد و درست مثل یک باتری سرانجام لحظهای خالی میشود، البته بعضی از داوطلبان لایف استایل مناسبی ندارند؛ شبها تا دیر وقت در شبکههای اجتماعی پرسه میزنند یا انرژیشان را با فکرها و بحثهای بینتیجه مصرف میکنند. تکلیف ما با خستگی دائمی این دسته از داوطلبان مشخص است اما روی صحبت ما در زمینه استراحت در سال کنکور با داوطلبانی است که برنامهریزی کنکور مشخصی دارند و هدفمند تلاش میکنند. وقتی ساعتها سر کلاس درس حضور دارید، پشت میز در حال مطالعه یا تستزنی هستید، آزمون میدهید یا حتی به نتیجه کنکورتان یا تراز آزمونی که خراب کردهاید فکر میکنید، در حال مصرف کردن انرژی هستید و حتی اگر حواستان نباشد در یک لحظه ذخایر انرژیتان ته میکشد و خودش را به شکل خستگی نشان میدهد!
اهمیت استراحت برای کنکوریها
هیچ رتبه برتری را پیدا نمیکنید که یک روز 14 ساعت درس بخواند و بعد دور روز کاملا بیخیال درس شود؛ چون رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود! تحقیقات نشان میدهند که مغز ما تمایل زیادی برای به حافظه سپردن مطالبی دارد که در 20 دقیقه اول یک بازه مطالعاتی میخوانیم و بعد از آن به تدریج توانایی مغز در تحلیل و به حافظه سپردن مطالب کم میشود. حالا تصور کنید که 4 یا 5 ساعت بیوقفه درس بخوانید؛ چه اتفاقی میافتد؟ به احتمال زیاد همان یک ساعت یا یک ساعت و نیم اول مطالعهتان مفید است. خب مگر ما وقتمان را از سر راه آوردهایم؟ طبیعتا نه! برای اینکه حداکثر استفاده را از زمان مطالعهتان ببرید بهتر است بعد از یک ساعت و نیم مطالعه، 20 یا 15 دقیقه استراحت کنید و یک فرصت کوتاه به مغزتان بدهید تا خودش را ریکاوری کند.
میزان استراحت کردن در دوران کنکور
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که بعد از یک بازه مطالعاتی تصمیم میگیرید کمی استراحت کنید؛ اما به خودتان میآیید و میبینید تایم استراحتتان از تایم مطالعهتان هم بیشتر شده است! معمولا بعد از آن احساس میکنید اختیار کارها از دستتان در رفته پس بقیه روز را هم استراحت میکنید و به خودتان میگویید امروزم رو که خراب کردم ایشالا از فردا خوب میخونم! استراحت در دوران کنکور را میتوانیم به دو دسته کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم کنیم؛ استراحت کوتاه مدت یعنی شما باید هر یک یا یک و نیم ساعت 15 دقیقه استراحت کنید و هفتهای یک مرتبه ترجیحا جمعه عصر را به استراحت میان مدت اختصاص دهید. در نهایت توصیه میکنیم که هر چند ماه یک بار یک استراحت بزرگتر داشته باشید؛ مثلا یک روز جمعه را اصلا درس نخوانید و یک سفر یک روزه بروید؛ این در صورتی است که برنامههایتان را کامل اجرا کنید و بعد به خودتان جایزه بدهید!
مقاله مرتبط: کنکور را خراب کردم حالا چیکار کنم؛ مدیریت بحران + راهکار جبران
تکنیک پومودورو برای خیلی خستهها!
اگر به تازگی درس خواندن را شروع کردهاید یا در کل زمان مطالعه زود به زود خسته میشوید یا حواستان پرت میشود؛ تکنیک پومودورو را امتحان کنید. اجازه بدهید این تکنیک را با یک مثال توضیح دهم؛ فرض کنید میخواهید یک ساعت و نیم درس بخوانید، این بازه زمانی را به سه بازه نیم ساعته تقسیم کنید و از هر نیم ساعت 25 دقیقه را مطالعه کنید و 5 دقیقه را استراحت کنید و بعد سراغت نیم ساعت بعدی بروید. وقتی به این ترتیب یک و نیم ساعت درس خواندید، حالا در حد نیم ساعت یا 20 دقیقه استراحت کنید و بعد از آن بازه یک و نیم ساعتی بعدی را به همین روش مطالعه کنید.
مقاله مرتبط: گوشی در سال کنکور؛ چگونه گوشی را ترک کنیم و درس بخوانیم؟
بهترین زمان استراحت در دوران کنکور
درست همانطور که هر موقع گرسنه یا تشنهاید غذا و آب میخورید، میتوانید هر زمان که احساس خستگی کردید استراحت کنید، البته در زمینه کنکور ما اصرار داریم که شما همیشه از یک قاعده و نظم مشخص استفاده کنید؛ حتی برای استراحت کردن در سال کنکور. چند روز خودتان را زیر نظر بگیرید و دقت کنید که بعد از چه مدت مطالعه احساس خستگی و افت عملکرد میکنید، این به شرطی است که واقعا صادق باشید و تنبلی نکنید. مثلا من در سال کنکورم بعد از هر 70 یا 90 دقیقه مطالعه به 20 دقیقه استراحت نیاز داشتم، ظهرها یک ساعت را به ناهار و استراحت اختصاص میدادم و شبها نهایتا تا ساعت 9 درس میخواندم و تا قبل از خواب دو ساعت زمان برای انجام کارهای متفرقه داشتم. در نهایت هر دو هفته یکبار بعد از آزمون روزهای جمعه، یک نصفه روز را کامل استراحت میکردم.
استراحت اشتباه و مخرب در دوران کنکور
مگر برای استراحت کردن در دوران کنکور نمیتوانیم هرکاری که دوست داریم انجام بدهیم؟ اصلا مگر استراحت اشتباه و مخرب هم داریم؟ در زمان استراحت کردن شما مجازید که هر کاری که برایتان لذت بخش است و خستگی را از تنتان به در میکند انجام دهید؛ اما حواستان باشد که هدف شما استراحت دادن به مغز، چشم و جسمتان است پس در زمان استراحتتان از انجام کارهای زیر خودداری کنید:
- کار کردن با گوشی موبایل: چون چشم و ذهنتان را خستهتر میکند.
- دیدن سریال: ذهنتان برای مدت طولانی درگیر میشود و وسوسه میشوید که زمان بیشتری صرف کنید و ببینید قسمت بعدی چه اتفاقی رخ میدهد!
- شرکت در بحث و مشاجره با دوستان یا اعضای خانواده: نیازی به توضیح ندارد که این حرکت چقدر انرژیبر و مخرب است.
- فکر و خیال کردن در مورد آینده نتیجه کنکور و… لطفا در زمان استراحت به هیچ چیز ناخوشایندی فکر نکنید.
استراحت در سال کنکور به شیوه رتبه برترها
اگر مصاحبههای رتبههای برتر کنکور سالهای گذشته را ببینید متوجه میشوید که حتی برای استراحت کردن در سال کنکور هم برنامه داشتهاند. ممکن است شما زمان کافی نداشته باشید که به تک تک مصاحبهها گوش کنید به همین دلیل ما کار را برایتان راحتتر کردیم و قبل از شما مصاحبه این افراد را بررسی کردیم؛ پس در ادامه به کارهایی که رتبه برترها در زمان استراحت انجام میدهند توجه کنید:
- گوش دادن به موسیقی به خصوص موزیکهای آرامش بخش و بدون کلام تاثیر زیادی روی کاهش استرس و رفع خستگی دارد.
- مدیتیشن یا تن آرامی به مدت 5 الی 15 دقیقه به خصوص در اواسط روز انرژی از دست رفته را به شما برمیگرداند.
- قدم زدن و تنفس هوای تازه و پاک
- ورزشهای سبک روزانه و انجام حرکات کششی
- دیدن یک فیلم (نه سریال) ترجیحا انگیزشی و حال خوب کن در پایان هفته
- ماهی دو یا سه مرتبه پیکنیک گرفتن در پارک یا طبیعت
- تماشای ویدیوهای کوتاه انگیزشی یا مطالعه مقالات انگیزشی بعد از اتمام مطالعه در هر روز
- برای دسترسی به انواع مقالات آموزشی و انگیزشی رایگان، میتوانید به وب سایت پایتخت کتاب مراجعه کنید.
مقاله مرتبط: اسامی نفرات برتر کنکور 1403 اعلام شد 🥇 {ویدیو + تصاویر}
خواب کافی، مهمترین آیتم در استراحت کنکوریها
بعضی از داوطلبان میپرسند که چه اصراری دارید حتما ساعت 11 شب بخوابیم و 7 صبح بیدار شویم؟ یا میگویند من عادت دارم شبها تا دیر وقت بیدار بمانم یا شبها بهتر درس میخوانم و… هر عادتی که تا امروز داشتهاید را رها کنید و حتما شبها ترجیحا ساعت 10 الی 11 بخوابید و بعد از 7 ساعت بیدار شوید. از ساعت 10 شب به بعد بعضی از هورمونها در بدن شروع به ترشح میکنند و هر ساعت مشخصی یکی از ارگانهای بدن مثلا کبد پاکسازی میشود و بدن این کار را فقط زمانی انجام میدهد که شما در خواب عمیق باشید. به من اعتماد کنید و فقط یک هفته ساعت خواب و بیداریتان را تنظیم کنید تا خودتان معجزهاش را در کاهش خستگی به چشم ببینید!
خواب عصر برای استراحت در دوران کنکور
خواب عصر برای کنکوریها شبیه به یک شمشیر دو لبه عمل میکند؛ یعنی یک چرت کوتاه نیم ساعته میتواند شما را برای ادامه روز شارژ کند و یک استراحت عالی به حساب میآید و در عین حال اگر خواب عصر بیشتر از یک ساعت طول بکشد به احتمال زیاد در ادامه روز خسته، کسل و عصبی خواهید شد. سعی کنید عصرها در حد همان نیم ساعت یا چهل دقیقه بخوابید و اگر فکر میکنید که این زمان خیلی کوتاه است و تازه باید نیم ساعت در رختخواب غلت بزنید تا خوابتان ببرد، این مدت زمان را در جایی آرام دراز بکشید، ذهنتان را رها کنید و فقط روی نفس کشیدن و دم و بازدمتان تمرکز کنید.
نکاتی درباره ی استراحت دادن به خودمان در سال کنکور
- مشکلاتی مانند کم خوابی، کم خونی یا رژیمهای غذایی غلط ممکن است باعث افت سطح انرژی شما در طول روز شوند و نباید این موارد را با خستگی ناشی از مطالعه اشتباه بگیرید.
- استراحت کردن در سال کنکور را به عنوان یک پاداش در نظر بگیرید؛ مثلا تصمیم بگیرید که اگر این هفته خوب درس بخوانم، آخر هفته را استراحت میکنم و یک فیلم خوب میبینم یا غذای مورد علاقهام را میپزم.
- اینکه چقدر درس بخوانید و چقدر استراحت کنید به خودتان بستگی دارد؛ یعنی عددهای گفته شده در مقاله را میتوانید کمی تغییر دهید.
- اگر زود از مطالعه کردن خسته میشوید، به جای زیاد کردن زمان استراحتتان به درسهای آن روز تنوع دهید؛ مثلا به جای سه ساعت پشت سر هم زیست خواندن، یک و نیم ساعت زیست بخوانید و بعد درس دیگری مثل شیمی را شروع کنید.
- سعی کنید درسهای سختتر را در ابتدای برنامه مطالعاتی هر روز قرار دهید؛ با این کار هم در پایان روز بیش از حد خسته نمیشوید و هم درسهای سخت را با حداکثر انرژی و تمرکز مطالعه میکنید.
مقاله مرتبط: چگونه شب امتحان درس بخوانیم تا 20 شویم؟
سخن آخر
همان اندازه که در سال کنکور داشتن ساعت مطالعه بالا اهمیت دارد، استراحت کردن هم مهم است چون در غیر این صورت بعد از مدتی به شدت خسته میشوید و راندمان کارتان پایین میآید. در این مقاله ابتدا دلایل خستگی در دوران کنکور را بیان کردیم، سپس در مورد میزان استراحت کردن در سال کنکور و بهترین زمان استراحت صحبت کردیم. همچنین گفتیم که در زمان استراحت باید از کارهایی مانند استفاده کردن از گوشی موبایل یا دیدن سریال خودداری کنید و در عوض به سبک رتبههای برتر کنکور به خودتان استراحت بدهید. (در مورد روشهای استراحت کردن رتبه برترها در سال کنکور صحبت کردیم) در انتها در مورد اهمیت خواب (شب و عصر) و تاثیر آن روی سطح انرژی و عملکرد داوطلبان نکاتی را بیان کردیم.
چند سوال رایج
کل انرژی ما یک مقدار مشخص و محدودی است و طبیعتا بعد از چند ساعت فعالیت جسمی و ذهنی مثل حضور در کلاس درس، مطالعه کردن، تست زدن و… انرژی ما کاهش پیدا میکند و خودش را به صورت خستگی نشان میدهد.
بهتر است بعد از یک بازه 70 یا 90 دقیقهای 20 دقیقه استراحت کنید یا آخر هر هفته یک نصفه روز را به استراحت اختصاص دهید.
فعالیتهایی مانند قدم زدن، انجام حرکات کششی، موسیقی گوش کردن، مدیتیشن و تماشای ویدیوهای کوتاه انگیزشی یا مطالعه مقالات انگیزشی (برای دسترسی رایگان به مقالات انگیزشی میتوانید به وب سایت پایتخت کتاب مراجعه کنید.)
سلام ، من این یه هفته و هفته پیش چشمام و سرم به شدت درد میکرد و میکنه ، در حالی که ۱۱ میخوابم تا ۶ چی کار کنم ؟
سلام پایتختی عزیز💙 ما یه مقاله تخصصی راجع به موضوع داریم لطفا اونو با دقت بخون قطعا مشکل ت حل میشه
خیلی ممنون از شما بخاطر جمع بندی زیبا از این موضوع خیلی مهم خیلی کامل و بسیار آموزنده بود 🤍
سلام پایتختی عزیز💙 خوشحالیم از این بابت
من یازدهمم میتونم تا سال دیگه دو رقمی بشم؟ :)))
خیلی عالی و مفید
سلام پایتختی عزیز💙 خوشحالیم از این بابت
مرسی؛ مفید بود.
سلام پایتختی عزیز💙 حوشحالیم که برای شما مفید بوده
😴