مشاور سارا رسولی
روش مطالعه SQ3R؛ آموزش گام به گام به همراه مثال
روش مطالعه SQ3R؛ آموزش گام به گام به همراه مثال
حجم مطالبی که دانش‌آموزان مطالعه می‌کنند زیاد است و معمولا این عزیزان از یادگیری ناقص و فراموشی جزئیات شکایت دارند، به کمک روش SQ3R می‌توانید مطالب را در حافظه بلند مدتتان ذخیره کنید و آن را از دستبرد فراموشی حفظ کنید.
روش مطالعه SQ3R شامل پنج مرحله پیش مطالعه، سوال پرسیدن، مطالعه، یاداوری و مرور کردن مطالب می باشد. نکته مهم در مورد این روش این است که شاید در ابتدا طی کردن این مراحل وقت‌گیر و حتی دشوار به نظر برسد، اما بعد از چند بار تمرین و تکرار، می‌توانید به راحتی و با سرعت از این روش استفاده کنید و از مزایای آن بهره ببرید.
پس اگر می‌خواهید با کمک روش مطالعه SQ3R فرآیند مطالعه‌تان را دگرگون کنید و این تکنیک ۵ مرحله‌ای را یاد بگیرید، تا انتها با پایتخت کتاب همراه باشید. در صورتی که زمان کافی برای خواندن مقاله ندارید، پادکست زیر را گوش دهید:
آنچه خواهید خواند ...
مرحله اول: پیش مطالعه (Survey)
در مقالات مختلف در مورد پیش مطالعه و تاثیر آن در یادگیری درس‌های مختلف صحبت کرده‌ایم، پیش مطالعه زمان بسیار کمی از شما می‌گیرد اما نمی‌توانید تصورش را بکنید که چقدر در فهم بهتر مطالب و آمادگی ذهنی شما نقش دارد. حتی توصیه می‌کنم قبل از شرکت در کلاس درس، کمی وقت بگذارید و این مرحله مهم را انجام دهید. حالا چطور پیش مطالعه کنیم و برای این مرحله چه چیزهایی بخوانیم؟
برای این مرحله ۵ الی ۱٠ دقیقه زمان کافی است، در این مدت کوتاه باید مقدمه درس مورد نظر، سر تیترهای اصلی و فرعی و سوالات متن درس یا انتهای درس را بخوانید و تصاویر، نمودارها و جداول موجود در آن درس را بررسی کنید. هدف ما این است که یک دید کلی و آمادگی ذهنی نسبت به آن موضوع کسب کنیم.
مرحله دوم: سوال پرسیدن (Question)
انجام این مرحله کمک می‌کند بیشتر و بیشتر با موضوع مورد نظرتان درگیر شوید و ذهنتان را برای یادگیری آماده کنید. در این مرحله سعی کنید برای سرتیترها و عناوین مهم و اصلی هر بخش تعدادی سوال طرح کنید، سوالاتی که فکر می‌کنید پاسخ آنها در مطالب آن بخش نهفته است. وقتی ذهنتان برای پیدا کردن پاسخ این سوالات فعالانه در حال جستجو است، شما عمیقا با موضوع مورد نظر درگیر شده و زیر و بم مطالب را یاد می‌گیرید.
مقاله مرتبط: یادداشت برداری؛ نکات و ترفندهای طلایی برای نوت برداری
مرحله سوم: مطالعه دقیق مطالب (Read)
حالا در حالی که سوالات مربوط به یک بخش را در ذهنتان مرور می‌کنید، سراغ آن بخش رفته و مطالب آن را به دقت مطالعه کنید. با این کار ناخودآگاه توجهتان به مطالب مهم، کلیدی و سوالی هر قسمت جلب می‌شود. ممکن است به نکات جدیدی برخورد کنید و بخواهید به لیست سوالات آن قسمت، چند سوال جدید اضافه کنید.
مقاله مرتبط: روش صحیح درس خواندن، بهترین روش درس خواندن چیست؟
مرحله چهارم: یادآوری مطالب (Recall)
بعد از اینکه یک دور کل یک فصل یا درس را خواندید، وارد مرحله چهارم یعنی یادآوری می‌شویم. در این مرحله با نگاه کردن به کلمات کلیدی سعی کنید جملات و پاراگراف‌های مربوط به آن کلمات را یادآوری کنید. همچنین، برای یادآوری مطالب می‌توانید از پرسش‌هایی که خودتان طرح کرده‌اید یا سوالات پایان فصل استفاده کنید.
در به یادآوری مطالب سعی کنید همه چیز را به زبان خودتان بیان کنید و هر کجا چیزی را فراموش کردید، می‌توانید از کتاب یا جزوه کمک بگیرید. زمانی که سعی می‌کنید مطالب را یادآوری کنید، اگر چیزی را فراموش کنید، چون ذهنتان در آن لحظه گرسنه و آماده است، مطالعه نکته‌ای که فراموش کرده بودید باعث می‌شود آن نکته در حافظه بلند مدت شما ذخیره شود.
مقاله مرتبط: مطالعه بدون فراموشی به‌روش دانشگاه هاروارد؛ ۸ گام طلایی
مرحله پنجم: مرور کردن (Review)
فرض کنیم شما چهار مرحله قبل را به درستی انجام داده‌اید و مطالب را خیلی خوب یاد گرفته‌اید، پس کار ما تمام شد و باید خیالمان راحت باشد؟ متاسفانه خیر! اگر درسی که خوانده‌اید را مرور نکنید، طولی نمی‌کشد که اکثر جزئیات و نکات آن را فراموش می‌کنید. بعد از خواندن هر درس می‌تواند در پایان همان روز، پایان هر هفته و نیز پایان ماه مطالب را مرور کنید، همچنین برای اینکه زیروبم مرور کردن را یاد بگیرید، می‌توانید مقاله نحوه صحیح مرور مطالب را در وبلاگ فروشگاه پایتخت کتاب مطالعه کنید.
مزایای روش مطالعه SQ3R
اکثر افراد موفق و بچه درس‌خوان‌ها دانسته یا ندانسته از روش مطالعهSQ3R استفاده می‌کنند و اصلا یکی از رازهای موفقیت آنها استفاده از این تکنیک طلایی است. ممکن است بعد از خواندن مراحل مختلف این روش فکر کنید اجرای آن دشوار و پردردسر است، اما این فقط ظاهر ماجرا است و اگر در عمل از این تکنیک استفاده کنید و مزایای آن را به چشم ببینید، حسابی مشتری می‌شوید! از جمله مزایای روش مطالعهSQ3R می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مطالعه مفهومی و عمیق مطالب به جای حفظ کردن طوطی‌وار و سرسری. پیشنهاد می کنیم مقاله “چگونه مفهومی درس بخوانیم” را بخوانید.
- تقویت خلاقیت و تفکر فعالانه در دانش‌آموزان
- تثبیت مطالب در حافظه بلند مدت و جلوگیری از فراموشی مطالب. پیشنهاد می کنیم مقاله “علت فراموشی مطالب درسی و راه های جلوگیری از آن” را بخوانید.
- افزایش دقت و تمرکز در زمان درس خواندن. پیشنهاد می کنیم مقاله “چگونه تمرکز کنیم روی درس” را بخوانید.
- مطالعه با این روش در طولانی مدت به صرفه‌جویی در زمان و افزایش سرعت مطالعه کمک می‌کند.
چند سوال متداول
روش مطالعه SQ3R چیست؟
این روش مطالعه شامل پنج مرحله پیش خوانی، سوال پرسیدن، مطالعه دقیق، یادآوری و مرور مطالب است و از کنار هم قرار گرفتن حرف اول کلمات این مراحل به زبان انگلیسی به وجود می‌آید. تمام این مراحل را در متن محتوا توضیح داده‌ایم.
روش مطالعه SQ3R چه مزایایی دارد؟
از جمله مزایای این روش می‌توان به تثبیت مطالب در حافظه بلند مدت، افزایش دقت و تمرکز، تقویت خلاقیت، مطالعه مفهومی مطالب و افزایش سرعت درس خواندن اشاره کرد.
سخن آخر
رتبه برترها همیشه چند قدم جلوتر از سایر دانش‌آموزان هستند چون برای درس خواندن از روش‌ها و تکنیک‌های طلایی همچون روش مطالعهSQ3R استفاده می‌کنند. در این محتوا در مورد پنج مرحله انجام این روش یعنی پیش مطالعه، سوال پرسیدن، مطالعه دقیق، یادآوری و مرور مطالب صحبت کردیم و به برخی از مزایای این روش اشاره کردیم. پیشنهاد می کنیم تکنیک فاینمن را هم در کنار این تکنیک یاد بگیرید.
در انتها اگر سوالی در مورد اجرای هر کدام از مراحل دارید، می‌توانید آن را در قسمت دیدگاه این محتوا با ما در میان بگذارید.
درباره نویسنده
نویسنده : سارا رسولی
دانشجوی پزشکی اراک، فارغ التحصیل پروتز دندان تبریز ، مشاور تخصصی کنکور تجربی و عضو تیم تولید محتوای بانک کتاب پایتخت
من میزارم خیلیم عالی
💙