پشت کنکور بمونم یا نه؟ سوالاتی که باید از خودت بپرسی!

اگر کنکوری هستی و از نتیجه کنکور امسالت راضی نیستی، ممکن است دچار تردید شوی که انتخاب رشته کنی یا نه؟ اینکه پشت کنکور بمانی، سال آینده رتبه بهتری کسب کنی و در رشته دلخواهت تحصیل کنی ایده‌ی بسیار خوبی است. اما این تصمیم حیاتی و سرنوشت‌سازی است که می‌تواند تمام آینده‌ی تحصیلی و شغلی تو را خوب یا بد رقم بزند. اولین سوالی که از خودت میپرسی همین است که پشت کنکور بمونم یا نه؟

اگر برای گرفتن این تصمیم بزرگ دچار شک و تردید هستی، اولین کاری که باید انجام دهی این است که با خودت روراست باشی. سوالاتی که از خودت میپرسی اساسی و راهبردی باشند و بتوانی برای هر یک از آن‌ها پاسخ مناسبی پیدا کنی. پس از تأمل در شیوه‌ی مطالعه، برنامه‌ریزی و کارهایی که سال گذشته انجام داده‌ای، زمان آن است که برای آینده نیز چشم اندازی ترسیم کنی. برای دستیابی به این دیدگاه حتما باید نکاتی که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد را در نظر داشته باشی.

کیفیت و کمیت مطالعه‌‌‌ات در سال گذشته را چطور ارزیابی میکنی؟

این جمله که به اندازه تلاشت نتیجه خواهی گرفت را بارها شنیده‌ایم. اما شاید آن را جدی نگرفته باشیم و یا تصور کنیم که عنصر شانس در گرفتن نتیجه‌ی نهایی دخیل است. برای قبولی در کنکور یا کسب رتبه‌ی عالی، مهمترین عامل شانس نیست، بلکه تلاش فردی است.

اگر اعتقاد داری که به اندازه تلاشت نتیجه نگرفته‌ای باید این سوال را از خودت بپرسی که آیا در سال گذشته به اندازه کافی برای کنکور درس خوانده‌ام یا خیر؟ تعداد ساعات مطالعه من برای رتبه‌ای که در نظر داشتم و نسبت به رقبا کافی بوده است یا خیر؟ کیفیت مطالعه‌ی من مناسب یک کنکوری بوده یا خیر؟

اگر نحوه مطالعه‌ات در سال گذشته صحیح نبوده، باید در برنامه ریزی درسی خود تجدید نظر کنی و با تمرکز بیشتر مطالب را مطالعه کنی و تعداد ساعات مطالعه برای کنکور سال آینده را افزایش دهی.

کلاس کنکور یا کتاب کمک آموزشی؟

شاید جزء آن دسته از کنکوری‌هایی باشی که تصور می‌کنند اگر پشت کنکور بمانند و از منابع کمک آموزشی بیشتری مانند کلاس‌های کنکور و کتاب‌های کمک درسی استفاده کنند، قطعا موفق خواهند شد، اما باید برای انتخاب هر یک از آن‌ها تصمیم درستی بگیری.

اگر سال گذشته در کلاس‌های کنکور متعددی شرکت کرده‌ای و باز هم نتیجه دلخواهت را نگرفته‌ای، می‌توانی به جای صرف وقت و هزینه برای ثبت نام در کلاس‌های جدید، در کنار جزوه‌ی کلاس‌های سال گذشته از کتاب‌های کمک آموزشی متناسب با سطح و نیازهای آموزشی خود استفاده کنی.

بسیاری از کتاب‌هایی که برای کنکوری‌ها به چاپ می‌رسند دارای درسنامه‌های مفید و مفصل، بانک تست قوی و پاسخنامه کاملا تشریحی هستند. بنابراین هنگام تصمیم‌گیری برای ماندن پشت کنکور یا انتخاب رشته با رتبه فعلی، حتما باید نیازهای آموزشی خود را شناسایی کرده و بتوانید از بین منابع کمک آموزشی متنوعی که در دسترس هستند، منابعی که برای شما مفیدتر هستند و زمان شما را به درستی پر می‌کنند انتخاب کنید.

آیا شرایط مالی مناسب برای پشت کنکور ماندن را داری؟

شاید از آن دسته داوطلبان باشی که هدف تحصیلی بزرگی دارند، به اندازه کافی برای دستیابی به هدفشان وقت و انگیزه دارند و حتم دارند که اگر امکانات بیشتری داشتند به هدفشان می‌رسیدند. مثلا استفاده از کلاس‌های کنکور، آزمون‌های طبقه‌بندی‌شده و کتاب‌های کمک آموزشی به آن‌ها کمک می‌کند رتبه بهتری کسب کنند.

اگر از لحاظ مالی نمی‌توانی از پس برخی از این هزینه‌ها بر بیایی، پشت کنکور ماندن کمک چندانی به ارتقا رتبه‌ات نخواهد کرد.

چه راهکارهایی برای حل اشتباهات کنکور سال گذشته پیدا کرده‌ای؟

عوامل مختلفی در عدم موفقیت داوطلبان کنکور وجود دارند. ممکن است داوطلبی به دلیل استرس زیاد نتواند در کنکور موفق شود. ممکن است داوطلبی در انتخاب منابع کمک درسی درست عمل نکرده باشد و وقت خود را صرف مطالعه کتاب‌هایی کرده باشد که با سطح علمی او تناسب نداشته‌اند. بسیاری از داوطلبان برنامه‌ریزی صحیحی برای کنکور ندارند یا وقت زیادی را صرف کلاس‌های متعدد می‌کنند.

عدم تسلط به مطالب، عدم آشنایی با روش تست زنی، عدم تمرکز و… همه از اشتباهاتی هستند که منجر به عدم موفقیت در کنکور می‌شوند.

 گام اول این است که بتوانی به عنوان یک داوطلب کنکور، اشتباهاتی که سال گذشته انجام داده‌ای را شناسایی کنی. در قدم بعدی باید از خودت بپرسی که برای حل این اشتباهات چه راهکارهایی وجود دارد؟ چطور می‌توانم آن‌ها را تکرار نکنم تا به نتیجه دلخواهم برسم؟ اگر توانستی این راهکارها را پیدا کنی، می‌توانی پشت کنکور بمانی و موفق شوی!

استراتژی‌های راهبردی برای کنکور سال آینده

آیا توانایی برنامه‌ریزی صحیح را داری؟ اگر فکر میکنی که نمی‌توانی ذهنت را متمرکز کنی و برای رسیدن به هدفت برنامه‌ریزی کنی، ممکن است در کنکور سال آینده نیز به موفقیت دست پیدا نکنی. اما اگر تصمیم داری پشت کنکور بمانی و تلاشت را بکنی، حتما باید برای موفقیت، استراتژی‌های مطالعاتی مفید و راهبردی داشته باشی.

اعتماد به نفس و عدم توجه به موانع

نرسیدن به هدف در بعضی افراد باعث حس ناامیدی و سرخوردگی می‌شود. این موضوع راجع به داوطلبان کنکور نیز صدق می‌کند. باید از خودت بپرسی که آیا می‌توانم بدون توجه به تمام موانع پیش رو، با اعتماد به نفس و قاطع درس بخوانم و به هدفم برسم؟ اگر پاسخی که به این سوال می‌دهی بله است، برای پشت کنکور ماندن یکی از اساسی‌ترین شروط لازم را داری.

ذهنیت برنده داشته باش!

آیا به شکست فکر میکنی؟ یا در ذهن خودت را تصور می‌کنی که در کنکور سال آینده بهترین رتبه را آورده‌ای؟ موفقیت در کنکور، مقدار زیادی تابع افکار و ذهنیت توست. اگر با ذهنیت برنده پشت کنکور بمانی، گام بزرگی برای موفقیت در کنکور سال بعد برداشته‌ای. افراد موفق با تفکرات مثبت پیش می‌روند.

تله‌ی پشت کنکور یا رسیدن به رویاها؟

داوطلبانی که تحت شرایطی تردید دارند که پشت کنکور بمانند یا انتخاب رشته کنند، باید از خود بپرسند که آیا آمادگی پذیرش هر چیزی را دارند یا خیر؟ ممکن است داوطلبی انتخاب رشته نکند و بنا به دلایلی در کنکور سال بعد نتواند به نتیجه‌ی دلخواهش دست پیدا کند! چه بسا افرادی که با انگیزه شروع به مطالعه برای کنکور سال آینده کرده‌اند اما در میانه‌ی مسیر ناامید و خسته شده‌اند و مغلوب شرایط پشت کنکور ماندن شده‌اند.

البته همه‌ی ما افرادی را می‌شناسیم که یک سال دیگر پشت کنکور مانده و به رویاهایی که در سر داشته‌اند رسیده‌اند! آن‌ها با پشتکار و تلاش وکیل، پزشک و مهندس شده‌اند و یا توانسته‌اند در دانشگاه‌های برتر کشور پذیرفته شوند. همه چیز را در نظر بگیر و با سنجیدن تمام جوانب تصمیم بگیر که انتخاب رشته کنی یا پشت کنکور بمانی.

موفقیت بدون تحصیلات دانشگاهی امکان پذیر است؟

تعریف هر کسی از موفقیت، متفاوت است. ممکن است داوطلبی در زمینه‌هایی بتواند پیشرفت کند که به تحصیلات دانشگاهی نیازی ندارند. برخی کارهای هنری و فنی در این دسته قرار می‌گیرند. تصمیم‌گیری در چنین مواردی بسیار ساده خواهد بود اگر داوطلب درک صحیحی از اهداف و توانایی‌های خود داشته باشد.

کسانی که علاقمند به مشاغلی هستند که به تحصیلات دانشگاهی نیازی ندارند، می‌توانند انتخاب کنند که آیا برای ورود به دانشگاه یک سال دیگر هم تلاش کنند یا به دنبال علاقه خود بروند؟

اگر پشت کنکور بمانی آیا از شرایط تاثیر می‌پذیری؟

پاسخ به این سوال بسیار مهم است. به این دلیل که پیش‌بینی شرایط پیش رو در یک سال آینده به هیچ عنوان ممکن نیست؛ احتمال دارد شرایط و جو منزل برای مطالعه مناسب نباشد. بیماری و اتفاقات مختلفی هستند که به هیچ عنوان قابل پیش‌بینی نیستند. باید بدانی که آیا از این شرایط تاثیر می‌پذیری یا خیر. اگر قصد داری یک سال دیگر هم پشت کنکور بمانی، با در نظر گرفتن شرایط و شناخت توانایی‌ها و روحیه‌ی خود این تصمیم مهم و سرنوشت ساز را بگیر.

واکنشت به تغییر شرایط برگزاری کنکور چگونه است؟

از جمله تغییراتی که ممکن است پیش بیاید این است که باید این احتمال را در نظر بگیری که نحوه و زمان برگزاری کنکور تغییر کند. طی سال‌های اخیر شاهد تغییرات اساسی در شرایط برگزاری کنکور بوده‌ایم. تاثیر معدل، تغییر نحوه طراحی سوالات، دو مرحله‌ای شدن کنکور، حتی تغییر زمان برگزاری هر یک از مراحل آن، حذف دروس عمومی و حذف زیر گروه‌های کنکور از جمله تغییرات سال‌های اخیر بوده است.

این تغییرات تاثیر چشمگیری بر داوطلبان داشته‌اند. آیا به عنوان یک داوطلب کنکور، می‌توانی با این شرایط خود را وفق دهی یا باعث استرس و سردرگمی تو می‌شوند؟

اگر قصد ماندن پشت کنکور را داری باید بتوانی خود را با تغییرات احتمالی و غیرقابل‌پیش‌بینی سازمان سنجش در نحوه و شرایط برگزاری کنکور سال آینده، هماهنگ کنی.

شرایط پشت کنکور ماندن برای داوطلبان پسر چگونه است؟

خدمت سربازی از مسائل مهم و نگران کننده برای داوطلبان پسر است. عدم آگاهی به این شرایط برای آن‌ها استرس زیادی به همراه خواهد داشت. به همین خاطر آن‌ها وسواس بیشتری برای پشت کنکور ماندن دارند. دانش آموزان پسر از ۱۸ سالگی مشمول خدمت سربازی می‌شوند. اما طبق قوانین موجود برای پسرهای کنکوری‌، آن‌ها می‌توانند تا ۲٠ سالگی پشت کنکور بمانند.

داوطلبان پسر که بیش از دو سال پشت کنکور مانده و اکنون مشمول سربازی هستند، می‌توانند با ثبت نام در یک دانشگاه غیر روزانه مانند آزاد، پیام نور و غیر‌انتفاعی و گرفتن دو ترم پیاپی مرخصی تحصیلی، در کنکور سال بعد نیز شرکت کنند.

یک سال دیگر هم پشت کنکور ماندی؟ 

از دیگر شرایط مؤثر بر روحیه داوطلبان، اطرافیان هستند. خانواده، دوستان، هم‌کلاسی‌ها و آشنایانی که با آن‌ها در ارتباط هستند، ممکن است درک صحیحی از وضعیتشان نداشته باشند. نیش و کنایه‌ها و زخم زبان‌های اطرافیان ممکن است آزاز دهنده و ناامید کننده باشد.

حتی دیدن موفقیت رقبا هم می‌تواند آزارت دهد. شنیدن این جمله که باز هم پشت کنکور ماندی؛ شاید بار معنایی منفی برایت به همراه داشته باشد. اگر در تصمیم گیری برای پشت کنکور ماندن دچار تردید هستی، تمام این برخوردها را نیز در نظر داشته باش.

دلایل پشت کنکور ماندن یا نماندن در جدول زیر به اختصار آمده است:

پشت کنکور بمون اگه	پشت کنکور نمون اگه
دلت میخاد توی یه دانشگاه عالی و تراز اول درس بخونی	برات فرقی نمیکنه کجا مدرکتو بگیری
توانایی تلاش برای رسیدن به هدفت رو داری	زود ناامید و مغلوب شرایط بد میشی
از توانایی‌های خودت آگاهی و استراتژی راهبردی برای مطالعه داری	سر در گم هستی و هنوز نمیدونی چه کارایی مانع موفقیتت شدن
هیچ مانعی برای موفقیتت در کنکور آینده نمیبینی!	نمیتونی زخم زبون و حرفای ناراحت کننده‌ی و کنایه آمیز اطرافیان رو تحمل کنی
دغدغه‌ی سربازی رفتن نداری️	همش نگران خدمت سربازی هستی چون مشمولی
برای هر تغییری از سمت سازمان سنجش آماده‌ای	اگه تغییری تو شرایط برگزاری کنکور ایجاد بشه نمیتونی خودت رو مدیریت کنی
ذهنیت برنده داری و فقط به موفقیت در کنکور آینده فکر می‌کنی	افکار منفی ذهنت رو احاطه کردن و باور نداری که در کنکور موفق بشی
به یه رشته و شغل خاصی فکر می‌کنی	برات فرقی نمیکنه که در چه رشته‌ای تحصیل کنی یا چه شغلی داشته باشی

سخن پایانی

به عنوان داوطلب کنکور، می‌توانی بیش از یک بار در این آزمون مهم و سرنوشت‌ساز شرکت کنی. شاید در گرفتن این تصمیم مردد باشی. قطعا کسی که در گرفتن تصمیم درست نقش اساسی و محوری دارد، خودت هستی. سوالات مطرح شده در بالا را از خود بپرس و شرایط خود را مورد ارزیابی قرار بده.

بی‌شک می‌توانی درست‌ترین تصمیم را بگیری که پشت کنکور بمونم یا نه؟ اگر هم تجربه‌ی پشت کنکور ماندن را داری، ایده‌ها و تجربیاتت را در بخش نظرات با سایر داوطلبانی که در شرایط مشابه هستند، مطرح کن.